Sociaal statuut

Je kan werken als werknemer of als zelfstandige onthaalouder. Onthaalouders die aangesloten zijn bij een dienst werken in het sui generis statuut of in het werknemersstatuut. 

Werknemers hebben het socialezekerheidsstatuut van werknemers.

Zelfstandigen zijn onderworpen aan het statuut voor zelfstandigen:

• Verplichte aansluiting bij een sociaal verzekeringsfonds voor zelfstandigen en een ziekenfonds.
• Betaling van sociale zekerheidsbijdragen en daardoor recht op een pensioen, kraamgeld, adoptiepremie, kinderbijslag en een ziekte- en invaliditeitsverzekering
  • Vermindering of vrijstelling van socialezekerheidsbijdragen is mogelijk. Bv. bij een bijberoep of wanneer het inkomen onder een bepaald min. blijft en je via de partner verzekerd bent. Je bouwt dan wel zelf geen socialezekerheidsrechten, zoals een pensioen.

De meeste aangesloten onthaalouders hebben het 'sui generis statuut'. Ze hebben recht op:

• Pensioen
• Gezinsbijslag
• Verzekering tegen ziekte, arbeidsongeschiktheid, beroepsziekten en arbeidsongevallen
• Opvanguitkering wanneer er kinderen buiten de wil van de onthaalouder afwezig zijn

De hoogte van de meeste sociale zekerheidsuitkeringen hangt af van de gezinssituatie, het aantal opgevangen kinderen en het aantal dagen dat die kinderen opgevangen zijn.

De socialezekerheidsbijdragen worden door de organisator aan de bron van de kostenvergoeding ingehouden en aan de RSZ gegeven. De organisator betaalt ook zelf een bijdrage aan de RSZ. Hij doet de 'DIMONA' aangifte van nieuwe of gestopte aangesloten onthaalouders.  

De 589 voltijdsequivalente onthaalouders die in het proefproject als werknemer in huisarbeid werkten, kunnen dit statuut behouden. De organisatoren krijgen hiervoor een reguliere subsidie, als ze aan de voorwaarden voldoen.

Het werknemersstatuut maakt het beroep van onthaalouder aantrekkelijker:

• Het vaste maandelijks loon biedt meer financiële zekerheid omdat onthaalouders voor hun inkomen minder afhankelijk zijn van het aantal opgevangen kinderen.
• De onthaalouder krijgt de sociale rechten van een werknemer.

Voor de toekomst wil minister Crevits bekijken om geïnteresseerde onthaalouders ook te laten instappen in het werknemersstatuut. De Vlaamse Regering zal met de federale Regering overleggen over eventuele volgende stappen naar aanleiding van het advies van de Nationale Arbeidsraad.