Je kan de specifieke vragenlijsten op de website vinden onder Inlichtingenformulieren indienen.

Je kan ze ook rechtstreeks hieronder downloaden.

• Lees meer over Waar vind ik de specifieke vragenlijsten?

Je bent doorgestroomd voor interlandelijke adoptie, maar overweegt om nu toch voor een binnenlandse adoptie te gaan? Dit kan, maar er zijn wel enkele zaken waar je rekening mee dient te houden bij heroriëntatie naar binnenlandse adoptie.

Bij de binnenlandse adoptiedienst, Adoptiehuis, telt de datum waarop je je aanmeldt bij hen als de datum die je volgorde op hun wachtlijst zal bepalen. Je meldt je aan bij hen via e-mail met een scan van je geschiktheidsvonnis. De dag dat je die e-mail stuurt, telt als aanmeldingsdatum. Vanaf aanmelding bij Adoptiehuis, duurt het ruim een jaar tot het moment waarop effectief een bemiddelingsovereenkomst bij Adoptiehuis ondertekend kan worden (dit is het moment waarop effectief een plaats op de wachtlijst voor binnenlandse adoptie wordt toegekend). De gemiddelde wachttijd op een kindtoewijzing vanaf het tekenen van een bemiddelingsovereenkomst bij Adoptiehuis ligt op dit moment (maart 2023) op 2 jaar en 4 maanden.

Voor sommige kandidaat adoptieouders is het mogelijk nog te vroeg om zich aan te melden bij Adoptiehuis. De wachttijd om te kunnen starten met de voorbereiding is gemakkelijk 4 tot 5 keer langer dan bij kandidaten die doorstromen voor interlandelijke adoptie. Op dit moment staan kandidaten met een aanmeldingsdatum (bij VCA, aan het begin van de procedure) vanaf het tweede kwartaal van 2018 nog steeds op de wachtlijst van het instroombeheer. Zij moeten dus nog de volledige geschiktheidsprocedure doorlopen. Onder geschiktheidsprocedure verstaan wij de tijdsspanne tussen de betaling voor de voorbereiding en de uitspraak van het geschiktheidsvonnis. Deze duurt vandaag (laatste update: 21 december 2023), op basis van de geschiktheidsvonnissen van de afgelopen 6 maanden, 2 jaar.

Voor gezinnen die willen heroriënteren naar binnenlandse adoptie zal gekeken worden op welke datum zij normaal zouden zijn ingestroomd op volgorde van aanmelding bij VCA (dit zijn jaarlijks de eerste 30 actieve plaatsen op de wachtlijst van het instroombeheer). Vanaf die datum zal dan de uitgerekende gemiddelde duur van de geschiktheidsproecedure aan worden opgeteld. De uitgerekende datum is de datum dat dit gezin zich ten vroegste kan aanmelden bij Adoptiehuis.

Voor koppels met een aanmeldingsdatum bij VCA na het tweede kwartaal van 2018 is het op dit moment zelfs nog niet mogelijk om de berekening te maken. Dit kan pas op het moment dat kandidaten met een gelijkaardige datum van aanmelding zijn doorgestroomd.

Deze manier van werken kwam er na klachten van koppels die werden voorbijgestoken door kandidaat-adoptieouders die (al dan niet gericht) waren doorgestroomd voor interlandelijke adoptie en kinderen met special needs. Meer hierover kan je lezen in de rapporten van de Vlaamse Ombudsdienst “Ontelbare jaren een kind verwachten – 26/01/2021)” en “Binnenlandse adoptie: de grens van het perspectief – 26/01/2022”

Het is nog te vroeg voor mij om me aan te melden bij Adoptiehuis. Wat betekent dit concreet voor mijn procedure?
Dit is afhankelijk van de fase van de procedure waarin je nu zit.

Je bent doorgestroomd, maar hebt de voorbereiding zelf nog niet gevolgd:

• We raden je aan om niet door te gaan met de voorbereiding tot wanneer kandidaten met een gelijkaardige aanmeldingsdatum mogen doorstromen. Je komt dan terug op de wachtlijst voor het instroombeheer te staan.
• Als je al betaald hebt, maar nog niet definitief bent ingeschreven in de voorbereiding, dan heb je tot zes maanden na de betaling de tijd om een terugbetaling te vragen.

Je hebt de voorbereiding gevolgd, maar nog geen verzoekschrift tot geschiktheidsverklaring neergelegd bij de familierechtbank:

• Je neemt best contact op met VCA. Afhankelijk van je datum van aanmelding kan het volstaan om het neerleggen van het verzoekschrift nog wat uit te stellen.

Je hebt de voorbereiding gevolgd en het maatschappelijk onderzoek doorlopen.

• Neem contact op met de griffie van de familierechtbank en vraag of er een mogelijkheid is om de zitting voor de uitspraak van je geschiktheidsvonnis naar een latere datum te verplaatsen.

Je hebt een geldig geschiktheidsvonnis.

• Een geschiktheidsvonnis is vier jaar geldig en kan enkel verlengd worden als er een bemiddelingsovereenkomst is getekend met een adoptiedienst.
• Als je te lang moet wachten tot wanneer je een bemiddelingsovereenkomst kan tekenen met Adoptiehuis, bestaat de kans dat je geschiktheidsvonnis vervalt. In dat geval moet je een groot stuk van de geschiktheidsprocedure opnieuw doorlopen.

• Lees meer over Kan ik overstappen naar binnenlandse adoptie als ik ben doorgestroomd voor interlandelijke adoptie?

Na het eindrapport van het expertenpanel inzake interlandelijke adoptie formuleerde de Vlaamse Regering op 17 september 2021 een aantal krijtlijnen voor de verdere aanpak, zowel wat betreft de toekomst van interlandelijke adoptie als voor het omgaan met wantoestanden uit het verleden. Een van de krijtlijnen is het versterken van partnerschappen met herkomstlanden. Dit vertaalt zich in de praktijk in een screening van de landen waarmee momenteel partnerschappen bestaan.

Om een zo correct mogelijk beeld te schetsen, steunt de screening op inzichten en adviezen van internationale organisaties met expertise in jeugdbescherming en kinderrechten, zoals onder meer UNICEF, International Social Service (ISS) en Child Identity protection (CHIP). Ook info van lokale autoriteiten, ngo’s en organisaties die betrokken zijn bij jeugdhulp en adoptietrajecten vormen een cruciaal element bij de screening.

• Lees meer over Waarom is er een landenanalyse gemaakt?

Op dit moment is er geen impact op je procedure. Deze loopt onverminderd door in afwachting van de verdere screening en het plaatsbezoek van het desbetreffende land. Mocht dit plaatsbezoek uitwijzen dat een verdere samenwerking niet opportuun is, dan kan evenwel je procedure alsnog stopgezet worden.  

• Lees meer over Heeft het impact op mijn procedure als het land waarvoor ik een bemiddelingsovereenkomst heb, werd beoordeeld als 'samenwerking waarover twijfel bestaat'?

Nieuwe samenwerkingen zijn mogelijk in de toekomst. Hiervoor dient er opnieuw een positieve beoordeling te zijn vanuit het VCA. Er zal ook hier dezelfde risico-analyse uitgevoerd worden volgens het beslissingskader, zoals bepaald in de mededeling aan de Vlaamse Regering van 10 december 2021. ​Nieuwe screenings zullen ten vroegste pas gerealiseerd worden na het afronden van de evaluaties van de huidige samenwerkingen.

• Lees meer over Worden er nog nieuwe contacten gelegd met landen waar veel kinderen zonder ouders moeten opgroeien?

Dat kan, maar weet dat hier dus risico's aan verbonden zijn. Er is nog altijd een kans dat de samenwerking met een herkomstland dat oranje scoorde alsnog zal worden stopgezet na het werkbezoek.

• Lees meer over Ik wil adopteren uit een land waar nog geen zekerheid bestaat over de verdere samenwerking. Kan ik veranderen van land en mijn plaats op de wachtlijst behouden?

De criteria van het beslissingskader interlandelijke adoptie zijn door de Vlaamse Regering vastgelegd op 10 december 2021: 

• Samenwerking is in principe nog enkel mogelijk met landen die het Haags Adoptieverdrag van 1993 of het Haags Kinderbeschermingsverdrag van 1996 hebben geratificeerd én nationaal geïmplementeerd
• Positionering van de adoptiepraktijk binnen het bredere zorg- en opvangsysteem van het land van herkomst
• Consequente toepassing van het subsidiariteitsprincipe conform het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind en het Haags Adoptieverdrag
• Vermijden van financiële risico’s 
• Rechtstreekse samenwerking tussen de overheid in het herkomstland en VCA
• Uitgewerkt juridisch kader dat geadopteerden ondersteunt in hun recht op informatie over hun afkomst en/of hun zoektocht naar familieleden.

Lees hier het volledige beslissingskader met alle criteria.

• Lees meer over Volgens welke criteria wordt de landenanalyse gemaakt?