Kwalificatievereisten en opleiding

Omdat gekwalificeerde medewerkers belangrijk zijn voor een professionele kinderopvang, moet iedereen in de kinderopvang ten laatste op 1 april 2024 kwalificaties hebben. Die kan je op verschillende manieren behalen: via een diploma, een ervaringsbewijs of een certificaat. Er bestaan zowel opleidingen in het secundair, hoger als in het volwassenenonderwijs.

In de brochure hieronder vind je een overzicht van de kwalificaties die in aanmerking komen om in de kinderopvang te werken, als verantwoordelijke, als kinderbegeleider en onthaalouder.
Aan de hand van de schema's kan je nagaan of je voldoet aan de kwalificatievereisten of niet. Er is een schema voor kleinere opvang (maximum 18 plaatsen) en in grotere opvang (vanaf 19 plaatsen).  

Je moet voor 1 april 2024 je kwalificatie halen. Je kan hiervoor een opleiding volgen bij een Centrum voor Volwassenenonderwijs (CVO) of bij Syntra.

• Je volgt zowel de modules voor baby's en peuters als voor buitenschoolse opvang uit de opleiding 'begeleider in de kinderopvang'.
• Je behaalt het certificaat 'begeleider in de kinderopvang'.
• Resultaat: je kan zowel in de groepsopvang als in de gezinsopvang werken en je kan baby's, peuters en schoolkinderen opvangen.

• Je volgt 18 modules uit de opleiding 'begeleider in de kinderopvang'.
• Je behaalt het attest 'kinderbegeleider baby's en peuters'.
• Resultaat: je kan zowel in de groepsopvang als in de gezinsopvang werken en kan baby's en peuters opvangen. Als je werkt in een vergunde locatie waar baby's en peuters worden opgevangen, kan je ook schoolkinderen opvangen.

• Je volgt naast de modules voor baby's en peuters en schoolkinderen, ook de algemeen vormende vakken uit de opleiding 'begeleider in de kinderopvang'.
• Je behaalt het diploma 'begeleider in de kinderopvang'.
• Resultaat: je hebt een diploma. Je kan schakelen naar een andere opleiding. Je kan zowel in de groepsopvang als in de gezinsopvang werken en je kan baby's, peuters en schoolkinderen opvangen.

Onthaalouders (kinderbegeleiders gezinsopvang) moeten de opleiding 'De kinderopvang en ik' volgen vooraleer ze kunnen starten met de opvang van kinderen. Daarnaast moeten kinderbegeleiders bepaalde kwalificaties hebben of behalen.

Je moet voor 1 april 2024 je kwalificatie halen. Je kan hiervoor een opleiding volgen bij een Centrum voor Volwassenenonderwijs (CVO) of bij Syntra.

• Je volgt zowel de modules voor baby's en peuters als voor buitenschoolse opvang uit de opleiding 'begeleider in de kinderopvang'.
• Je behaalt het certificaat 'begeleider in de kinderopvang'.
• Resultaat: je kan zowel in de groepsopvang als in de gezinsopvang werken en je kan baby's, peuters en schoolkinderen opvangen.

• Je volgt 18 modules uit de opleiding 'begeleider in de kinderopvang'.
• Je behaalt het attest 'kinderbegeleider baby's en peuters'.
• Resultaat: je kan zowel in de groepsopvang als in de gezinsopvang werken en kan baby's en peuters opvangen. Als je werkt in een vergunde locatie waar baby's en peuters worden opgevangen, kan je ook schoolkinderen opvangen.

• Je volgt naast de modules voor baby's en peuters en schoolkinderen, ook de algemeen vormende vakken uit de opleiding 'begeleider in de kinderopvang'.
• Je behaalt het diploma 'begeleider in de kinderopvang'.
• Resultaat: je hebt een diploma. Je kan schakelen naar een andere opleiding. Je kan zowel in de groepsopvang als in de gezinsopvang werken en je kan baby's, peuters en schoolkinderen opvangen.

Vooraleer je kan starten, moet je de opleiding 'De kinderopvang en ik' volgen:

• Heb je de nodige kwalificaties , dan volg je 1 module van 20 uur.
• Heb je niet de nodige kwalificaties, dan volg je nog een bijkomende module van 20 uur.

Deze opleiding is ook bekend als 'Kennismaken met gezinsopvang' en 'Werken in de opvang'.

Je volgt 1 module van 20 uur, voorheen bekend als de module ‘Kennismaken met de gezinsopvang’.

Je volgt 2 modules van telkens 20 uur:

1. de module ‘Kennismaken met de gezinsopvang’
2. de module ‘Werken in de kinderopvang’

Je kan een afwijking voor het traject 'kinderopvang en ik' aanvragen als:

• je voor 1 april 2014 gewerkt hebt binnen de gezinsopvang als gemelde, zelfstandige onthaalouder of aangesloten onthaalouder
• je na 1 april 2014 als kinderbegeleider gewerkt hebt in een vergunde gezinsopvang

Het traject 'kinderopvang en ik' bestaat uit de modules 'kennismaken met de gezinsopvang' en 'werken in de kinderopvang'.

• De opleiding wordt gegeven in de centra voor volwassenenonderwijs (CVO).
• Wie slaagt in deze opleiding van 1.280 uren:
  • krijgt een certificaat dat erkend is door Onderwijs en Opgroeien.
  • kan aan de slag als kinderbegeleider van baby's en peuter of begeleider in de buitenschoolse opvang (schoolkinderen).
• Wie slaagt in deze opleiding én al een diploma secundair onderwijs behaald heeft of slaagt in de Aanvullende Algemene Vorming (AAV) van het CVO, behaalt een diploma beroepssecundair onderwijs.

'EVC' staat voor 'Erkennen van Verworven Competenties'. Tijdens een assessment wordt nagegaan welke competenties jij beheerst als kinderbegeleider van baby's en peuters.

Heb je niet de vereiste kwalificaties als kinderbegeleider baby’s en peuters? Maar heb je wel voldoende relevante werkervaring? Dan is EVC iets voor jou.

Voor de kinderbegeleider baby's en peuters worden 15 competenties getest tijdens een assessment:

• één dag waarbij twee assessoren komen observeren in de kinderopvang
• één dag waarbij je enkele proeven aflegt in  een EVC-testcentrum.

Je vindt alle informatie over de beroepskwalificatie en bijhorende competenties in de kwalificatiedatabank hieronder. 

• Je toont aan wat je kent en kunt.
• EVC biedt je meer kansen en doorgroeimogelijkheden op de arbeidsmarkt.
• Door je te laten toetsen kan je vrijstellingen verwerven, een verkorte opleiding volgen of meteen een kwalificatie behalen.

Het EVC-assessment is gratis.

• Het EVC-assessment kost 120 euro. Je kan betalen met opleidingscheques. Stemt je werkgever ermee in, dan kan je op de dag van de proef opleidingsverlof nemen (enkel voor werknemers).
• Dit bedrag wordt gehalveerd tot 60€ als je behoort tot één van deze doelgroepen:
  • Je bent werkzoekend en je EVC-aanvraag kadert in een traject naar werk of een gepast opleidingsaanbod vastgesteld door de VDAB.
  • Je hebt een inkomen via maatschappelijke dienstverlening of een leefloon.
  • Je geniet materiële hulp in het kader van de opvang van asielzoekers en van bepaalde andere categorieën van vreemdelingen.
  • Je bent inburgeraar en je hebt een inburgeringscontract ondertekend.

Een aangesloten onthaalouder kan gebruik maken van de opleidingscheques van VDAB. Een zelfstandige onthaalouder kan er geen beroep op doen. 

Als je een ondernemingsnummer hebt, dan kan je gebruik maken van de KMO-portefeuille. 

• Je kan gebruik maken van de opleidingscheques van VDAB.
• Behoort je werkgever of stageplaats tot paritair comité 319.01, 329 of 331, dan kan je naast de opleidingscheques bijkomend een aanvraag doen voor een tussenkomst in het inschrijvingsgeld via de actie 'Succes met je studies' van VIVO.
• Werk je deeltijds als begeleider in de kinderopvang en heb je nog niet de juiste kwalificatie? Dan kom je mogelijk in aanmerking voor het volgen van een opleiding met een VDAB-opleidingscontract. Je hebt dan recht op een aantal financiële voordelen: terugbetaling van het inschrijvings- en cursusgeld, een verplaatsingsvergoeding en een vergoeding kinderopvang.
• Onder bepaalde voorwaarden betaalt VDAB ook een stimulanspremie. Lees er meer over op de website van VDAB. Of contacteer je VDAB-bemiddelaar of een VDAB-kantoor in je buurt.

Sommige vereiste diploma's in de kinderopvang kan je behalen in het secundair onderwijs. Zo kan je bijvoorbeeld met een diploma kinderzorg kinderbegeleider worden of verantwoordelijke van een kleinere groepsopvang.

Adressen van scholen  

Voor sommige functies (bv. verantwoordelijke van een grotere opvang) heb je een specifiek diploma van het hoger onderwijs nodig.

Deze bacheloropleiding bereidt je perfect voor op een job in de kinderopvang. Je krijgt er een brede basisvorming over de opvoeding van kinderen, de samenwerking met diverse gezinnen en het begeleiden van een team van medewerkers.

Heb je niet de vereiste kwalificatie en werkte je voor 1 april 2014 in de kinderopvang? Je kan onder bepaalde voorwaarden een afwijking van de kwalificatievereisten vragen. Krijg je deze afwijking niet, dan moet je een opleidingstraject volgen. 

Heb je niet de vereiste kwalificatie en werkte je voor 1 april 2014 niet in de kinderopvang? Dan moet je een opleidingstraject volgen om je kwalificaties te halen.