Kwalificatievereisten en opleiding

Omdat gekwalificeerde medewerkers belangrijk zijn voor een professionele kinderopvang, moet iedereen in de kinderopvang ten laatste op 1 april 2024 kwalificaties hebben. Die kan je op verschillende manieren behalen: via een diploma, een ervaringsbewijs of een certificaat. Er bestaan zowel opleidingen in het secundair, hoger als in het volwassenenonderwijs.

In de brochure hieronder vind je een overzicht van de kwalificaties die in aanmerking komen om in de kinderopvang te werken, als verantwoordelijke, als kinderbegeleider en onthaalouder.
Aan de hand van de schema's kan je nagaan of je voldoet aan de kwalificatievereisten of niet. Er is een schema voor kleinere opvang (maximum 18 plaatsen) en in grotere opvang (vanaf 19 plaatsen).  

Een organisator gezinopvang zorgt ervoor dat elke kandidaat onthaalouder (sui generis of in een werknemersstatuut) een ‘traject gezinsopvang’ doorloopt. De organisator gezinsopvang laat zich hiervoor bijstaan door een pool gezinsopvang.

Zelfstandige onthaalouders zijn hiervan vrijgesteld, zij zijn namelijk ook organisator van hun kinderopvanglocatie. Het starterstraject van een organisator is voor hen van toepassing.

Het traject bestaat uit volgende onderdelen:

1.De organisator geeft aan de kinderbegeleider de volgende informatie over de specifieke context van gezinsopvang:
 

• de kennis van de vergunningsvoorwaarden;
• de organisatie, de taken en de competenties die nodig zijn;
• de impact op de gezinscontext, de ondersteunende en belastende elementen;
• het arbeidsrechtelijke statuut waarin gewerkt wordt.

2. De organisator organiseert een screening van de draagkracht en de volgende competenties van de kinderbegeleider:
 

• het omgaan met kinderen;
• de zelfreflectie;
• de communicatie en het samenwerken met gezinnen en derden;
• het inschatten van de gezinscontext;
• het organisatietalent om alle taken te combineren.

3. de organisator maakt een persoonlijk ontwikkelingsplan voor de kinderbegeleider op dat focust op de elementen en competenties, vermeld in punt 1 en 2.

4. de organisator organiseert een meeloopmoment in een vergunde kinderopvanglocatie gezinsopvang die niet in handhaving zit.

De organisator gezinsopvang kan (op vraag) aantonen dat hij deze voorwaarden naleeft met documenten waaruit blijkt dat hij zich liet bijstaan door de pool gezinsopvang.

'EVC' staat voor 'Erkennen van Verworven Competenties'. Tijdens een assessment wordt nagegaan welke competenties jij beheerst als kinderbegeleider van baby's en peuters.

Heb je niet de vereiste kwalificaties als kinderbegeleider baby’s en peuters? Maar heb je wel voldoende relevante werkervaring? Dan is EVC iets voor jou.

Voor de kinderbegeleider baby's en peuters worden 15 competenties getest tijdens een assessment:

• één dag waarbij twee assessoren komen observeren in de kinderopvang
• één dag waarbij je enkele proeven aflegt in  een EVC-testcentrum.

Je vindt alle informatie over de beroepskwalificatie en bijhorende competenties in de kwalificatiedatabank hieronder. 

• Je toont aan wat je kent en kunt.
• EVC biedt je meer kansen en doorgroeimogelijkheden op de arbeidsmarkt.
• Door je te laten toetsen kan je vrijstellingen verwerven, een verkorte opleiding volgen of meteen een kwalificatie behalen.

Het EVC-assessment is gratis.

• Het EVC-assessment kost 141 euro. Je kan betalen met opleidingscheques. Stemt je werkgever ermee in, dan kan je op de dag van de proef opleidingsverlof nemen (enkel voor werknemers).
• Dit bedrag wordt gehalveerd tot 70,5€ als je behoort tot één van deze doelgroepen:
  • Je bent werkzoekend en je EVC-aanvraag kadert in een traject naar werk of een gepast opleidingsaanbod vastgesteld door de VDAB.
  • Je hebt een inkomen via maatschappelijke dienstverlening of een leefloon.
  • Je geniet materiële hulp in het kader van de opvang van asielzoekers en van bepaalde andere categorieën van vreemdelingen.
  • Je bent inburgeraar en je hebt een inburgeringscontract ondertekend.

Een aangesloten onthaalouder kan gebruik maken van de opleidingscheques van VDAB. Een zelfstandige onthaalouder kan er geen beroep op doen. 

Als je een ondernemingsnummer hebt, dan kan je gebruik maken van de KMO-portefeuille. 

• Je kan gebruik maken van de opleidingscheques van VDAB.
• Behoort je werkgever of stageplaats tot paritair comité 319.01, 329 of 331, dan kan je naast de opleidingscheques bijkomend een aanvraag doen voor een tussenkomst in het inschrijvingsgeld via de actie 'Succes met je studies' van VIVO.
• Werk je deeltijds als begeleider in de kinderopvang en heb je nog niet de juiste kwalificatie? Dan kom je mogelijk in aanmerking voor het volgen van een opleiding met een VDAB-opleidingscontract. Je hebt dan recht op een aantal financiële voordelen: terugbetaling van het inschrijvings- en cursusgeld, een verplaatsingsvergoeding en een vergoeding kinderopvang.
• Onder bepaalde voorwaarden betaalt VDAB ook een stimulanspremie. Lees er meer over op de website van VDAB. Of contacteer je VDAB-bemiddelaar of een VDAB-kantoor in je buurt.

Sommige vereiste diploma's in de kinderopvang kan je behalen in het secundair onderwijs. Zo kan je bijvoorbeeld met een diploma kinderzorg kinderbegeleider worden of verantwoordelijke van een kleinere groepsopvang.

Adressen van scholen  

Voor sommige functies (bv. verantwoordelijke van een grotere opvang) heb je een specifiek diploma van het hoger onderwijs nodig.

Deze bacheloropleiding bereidt je perfect voor op een job in de kinderopvang. Je krijgt er een brede basisvorming over de opvoeding van kinderen, de samenwerking met diverse gezinnen en het begeleiden van een team van medewerkers.