Bevalling en ondersteuning voor en na de geboorte

Bij de geboorte doet je baby heel wat indrukken op van zijn of haar omgeving. Het verloop van het eerste contact tussen ouders en baby, de rol van de partner … bepalen mee de sfeer waarin de geboorte plaatsvindt.

Bekijk jullie wensen en verwachtingen vooraf met een arts of vroedvrouw:

• de houding waarin je wil bevallen: liggend, zittend of hurkend  
• of je in het ziekenhuis of thuis wil bevallen
• of je al dan niet met pijnstilling wil bevallen
• …  

Bevallen in een ziekenhuis geeft je mogelijk een gevoel van veiligheid. Of je verkiest een ziekenhuisverblijf als korte periode van relatieve rust na de bevalling.

Houdt je bevalling een risico in, dan zal de arts of vroedvrouw een bevalling in een ziekenhuis aanbevelen. Dit kan in volgende gevallen:

• ziekte of aandoening van de mama
• problemen bij een eerdere bevalling
• geboorte van een meerling
• voorliggende moederkoek
• bloedingen
• ... 

Wil je in een ziekenhuis bevallen, bezoek dan tijdens de zwangerschap al eens de kraamafdeling.

• Vraag wat je moet meebrengen voor jezelf, je baby...
• Vraag een informatiebrochure over kamerkeuze en bijbehorende kostenplaatje, maaltijden, bezoek, dienstverlening ...
• Vraag naar de nachtingang.
• Organiseer vooraf het vervoer naar de kraamafdeling voor wanneer je in arbeid bent.
• Regel indien nodig opvang voor de andere kinderen.

In enkele ziekenhuizen in Vlaanderen is het mogelijk om onder water te bevallen. Bespreek de mogelijkheden en voorwaarden met een arts of vroedvrouw.

Vroeger verbleef je na de bevalling meestal 4 à 5 dagen in de ziekenhuis. Nu is dat bij een ‘gewone’ bevalling vaak nog 2 à 3 dagen. Maar dat hoeft geen probleem te zijn. Je kan de eerste dagen rekenen op de medisch gespecialiseerde zorg van een vroedvrouw voor jou en je baby. En op een kraamverzorgende die je helpt bij de verzorging van je baby én bij het huishouden. Ook familie en vrienden steken vaak graag een handje toe.

Vraag naar meer informatie in je ziekenhuis en lees hieronder de tips voor een goede voorbereiding voor je thuiskomst.

Bij een thuisbevalling verloopt de geboorte in de geborgenheid van de huiselijke sfeer.

Om risico's te beperken, moet de thuisbevalling goed worden voorbereid in overleg met een arts en vroedvrouw.

• Ga na welke benodigdheden je in huis moet halen.
• Controleer of er voldoende voorzieningen zijn in de omgeving. Contacteer deze voorzieningen vooraf om inlichtingen te vragen, bv. als de mama toch naar het ziekenhuis moet worden gebracht.

Een goede voorbereiding creëert rust. De praktische zaken voorbereiden en vooraf de taken verdelen, maken het makkelijker voor iedereen.

• Doe op voorhand de nodige boodschappen.
• Verricht enkel nog lichte huishoudelijke taken.
• Rust voldoende en op tijd.
• Draag geen zware lasten meer.
• Schakel hulp van de directe omgeving in.
• Hou telefoonnummers voor dringende gevallen bij de hand (partner, kinderopvang, huisarts, gynaecoloog of vroedvrouw, kraamkliniek, taxi, kraamzorg …).

Pak ook tijdig je koffers.

Wat heb je nodig voor je baby? (afhankelijk van wat de kraamkliniek aanbiedt tijdens het verblijf)

• bodyhemdjes
• kruippakjes
• sokjes
• jasje
• mutsje
• dekentje
• …

Wat heb je nodig voor de mama?:

• slipjes
• (borstvoedings-)beha’s
• nachtjurken/pyjama’s
• kamerjas
• pantoffels
• zakdoeken
• handdoeken en washandjes
• eventueel een fototoestel
• toiletzak (zeep, kam, tandenborstel, tandpasta, beker …)
•  …

De meeste vrouwen hebben graag hun partner in de buurt. Dit geeft rust en vertrouwen op de laatste momenten voor de bevalling.

Vergeet deze belangrijke documenten niet: 

• identiteitskaart
• medische kaart OCMW (als je geen wettig verblijfstatuut hebt)
• Zwangerschapsboekje
• bloedgroepkaart
• trouwboekje
• akte van erkenning
• …

Een vroedvrouw kan je helpen om keuzes te maken en inzicht te krijgen in je zwangerschap en bevalling:

• Begeleiding tijdens je zwangerschap biedt ruimte om bewust tijd te maken voor je kind en bereidt je voor op de geboorte.
• Tijdens de arbeid coacht de vroedvrouw je doorheen je bevalling.
• Na de bevalling ondersteunt ze de zorg voor jezelf en je kindje. 
• Ook na een vroeg ontslag uit het ziekenhuis, blijft zo jullie medische opvolging gegarandeerd.
• Tenslotte kan de vroedvrouw ook veel voor je betekenen als de zwangerschap en kraamtijd anders lopen dan verwacht.
• Vind een vroedvrouw via de beroepsorganisatie van vroedvrouwen.

Denk nu al na over hoe het huishoudelijk werk na de geboorte kan worden verlicht: 

• Misschien is er wel iemand in je directe omgeving die wil helpen met koken, de was doen …
• Voor huishoudelijke taken kan je ook terecht bij Plaatselijke Werkgelegenheidsagentschappen, kan je gebruikmaken van dienstencheques ... 

Kraamzorg biedt ondersteuning voor huishoudelijke, lichaamsverzorgende, familiale en psychosociale hulp.

• Een kraamverzorgende kan je onder meer helpen met de verzorging van jezelf en je baby, met huishoudelijke taken, met de opvang van andere kinderen of bezoek …
• Organiseer kraamzorg 3 maanden vóór je bevalling.
• Ziekenfondsen en/of hospitalisatieverzekeringen geven vaak onder bepaalde voorwaarden een tegemoetkoming voor de hulp.
• Informeer je bij het expertisecentrum kraamzorg over de mogelijkheden of zoek zelf een dienst voor gezinszorg.

Deze vormen van ondersteuning en begeleiding bieden ruimte voor rust en herstel, om van je gezin te genieten … Beperk ook het bezoek bv. tot bepaalde tijdstippen van de dag of de week of bundel het bezoek.