Binnenmilieu en omgeving

Heel wat factoren spelen een rol bij de kwaliteit van de binnenlucht: de temperatuur en luchtvochtigheid, de ventilatie en verluchting, de afwerkingsmaterialen, de technische uitrusting ...

• In leef- en speelruimten is 20 °C ideaal.
• In de slaapruimte is 18 °C optimaal. Let erop dat de temperatuur niet lager is dan 15 °C, want dan vormt zich condensatie. Bij condensatie trekt de vochtigheid in het materiaal zoals in matrassen. Dat bevordert de groei van schimmels. 
• Vermijd temperatuurschommelingen van meer dan 5 °C in de opvangruimten. Die zorgen ook voor condensatie.

Isoleren is de belangrijkste preventieve maatregel om warmteverlies en oververhitting te voorkomen.

• De kostprijs wordt op korte termijn terugverdiend dankzij de lagere stookkosten.
• Meer info over energiebesparende maatregelen

Op extreem warme dagen is het soms onmogelijk om de ideale temperatuur te bereiken.

• Laat de kinderen voldoende drinken, maar liefst geen te koud water.
• Vermijd warmtebronnen binnen. Elk toestel dat energie verbruikt zoals de tv, computer, kookplaat, oven, lampen,… geeft warmte af. Laat dus toestellen niet onnodig aanstaan.
• Ventileer overdag aan de kant van het gebouw waar geen zon is. 
• Verlucht het gebouw 's avonds, 's nachts en 's morgens en zet alles open, creëer op dat moment tocht.
• Gebruik buitenzonnewering, een luifel of uitvalscherm, een rolluik, rieten matten, …
• Hang vochtige doeken aan de buitenkant voor de ramen op het zuiden en het westen en maak ze tijdens de dag nog een paar keer nat. Ze koelen de binnenkomende warme lucht af. Men kan ook de buitenmuren nat maken.
• Breng een dunne laag (circa 5-7 mm) water op platte daken. Deze hoeveelheid verdampt binnen 1 dag. Een dikkere laag water is minder effectief. Het houdt namelijk warmte vast. Zorg in verband met inzakking van het dak dat er niet te veel water op het dak komt.

Tijdens hitteperiodes kan airco nuttig zijn.

Airco kan verantwoordelijk zijn voor infecties van de luchtwegen. Een slecht onderhouden systeem kan er voor zorgen dat ziektekiemen worden verspreid. Bovendien zijn kinderen gevoelig voor temperatuur- en klimaatschommelingen: het verschil tussen temperatuur en vochtigheid binnen en buiten. De gerecycleerde lucht bevat vaak een concentratie van allergenen met een toename van allergieën tot gevolg.

Om het verspreiden van ziektekiemen te vermijden, kan je volgende maatregelen nemen:

• Zorg dat de temperatuur in de ruimte niet te laag wordt, zodat het verschil met de buitentemperatuur niet te groot is.
• Sluit de ramen en ventilatieroosters niet af, zodat er voldoende verluchting en ventilatie is.
• Zorg voor voldoende reiniging en onderhoud van de installatie en de filter, volgens de aanbeveling van de producent.
• Gebruik geen airco met luchtbevochtiging. Er is een kans op legionellagroei en -verspreiding als de bevochtiging niet met stoom gebeurt.

In de leef- en rustruimtes moeten er voldoende ventilatie en verluchting zijn. Dit houdt de lucht schoon waardoor er weinig stofdeeltjes, schadelijke stoffen en en ziektekiemen in de ruimtes zijn:

• Ventileren is het voortdurend verversen van lucht via een ventilatiesysteem, roosters of een raam op kiep of kier.
• Verluchten doe je door een raam of buitendeur kort wijd open te zetten.

De vochtigheid van de lucht draagt bij aan een gezonde leefomgeving. 

• Een goede luchtvochtigheid ligt tussen 40% en 60%.
• Bronnen van vocht: mensen, planten, een wasdroger, dweilwater …
• Als een ruimte te vochtig is, kan er condensatie optreden en groeien schimmels en bacteriën makkelijk.

• Controleer regelmatig de luchtvochtigheid in slaap- en leefruimten met een hygrometer. 
• Je kan de luchtvochtigheid beïnvloeden door extra te ventileren. 
• Ook in de winter is het beter te verluchten dan alle ramen dicht te houden: koudere, maar drogere buitenlucht opwarmen vergt minder energie dan het opwarmen van vochtige binnenlucht.

De drinkwatermaatschappijen zijn verplicht om de kwaliteit van het drinkwater op te volgen. Dat is in opdracht van Zorg en Gezondheid en de Vlaamse Milieumaatschappij. Om de 3 jaar moeten ze in elke groepsopvang een waterstaal aan de keukenkraan nemen. Daarnaast zijn er steekproefsgewijs ook staalnames bij gezinsopvang. Het waterstaal wordt nadien onderzocht in een erkend labo. Als de waterkwaliteit niet in orde is, neemt de drinkwatermaatschappij contact op. Hoor je verder niets, dan is alles in orde. Er is vooraf niet altijd een verwittiging over het moment van de staalname.

Controleer steeds of de persoon in het bezit is van een legitimatiebewijs van je drinkwaterbedrijf. Je kan dit opzoeken via www.aquaflanders.be.  
 

Als je 15 of meer plaatsen voor nachtopvang hebt en aerosolproducerende installaties (bv. douches), dan moet je maatregelen nemen om de ziekte te voorkomen. De aanbevelingen vind je op de website van Zorg en Gezondheid.

Een kind met legionellose kan naar de opvang komen als de algemene toestand van het kind het toelaat. Meestal is het kind te ziek om naar de opvang te komen.

In de kinderopvang mag niet gerookt worden. De opvang valt onder de regelgeving voor roken in openbare ruimtes. Dit wordt geregeld door de federale overheid.

PFAS is een verzamelnaam voor verschillende chemische stoffen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat een hoge PFAS-blootstelling in verband staat met verschillende gezondheidseffecten zoals een verminderde vaccinatierespons, lager geboortegewicht, verstoring  van de immuniteit en verstoring van de hormoonbalans.

• Lees meer over PFAS en de voorzorgsmaatregelen

In sommige regio’s, waar bodemverontreiniging met PFAS vastgesteld is, kunnen extra aanbevelingen van toepassing zijn (no regret-maatregelen). Heb je vragen over de no regret-maatregelen in jouw gemeente, neem dan contact op met de medisch milieukundige van het LOGO. De Medisch Milieukundige is op de hoogte van de lokale situatie en kan echt advies op maat van de kinderopvang en de lokale context geven.