Infrastructuur

Hoe zorg je in de kinderopvang voor een veilige en leuke infrastructuur voor de kinderen en begeleiders?

De minimale voorwaarden voor de infrastructuur zijn opgenomen in de vergunningsvoorwaarden. Om kwaliteitsvolle opvang te bieden, besteed je ook hieraan aandacht:

• Er is plaats is voor alle activiteiten die nodig zijn voor het optimaal functioneren van je kinderopvang. Bijvoorbeeld onthaal, opbergen, koken, wassen, poetsen, vergaderen, naar toilet gaan, …
• De omgeving is voor kinderen en begeleiders aangenaam om te verblijven. Jullie kunnen op een functionele, veilige en gezonde manier werken. Bijvoorbeeld voldoende daglicht en zicht naar buiten, voldoende plafondhoogte, toegankelijkheid, gezond binnenmilieu, aangename temperatuur, ergonomische inrichting, een goede akoestiek in en tussen lokalen, ...
• De ruimte is afgestemd op de behoeften van de kinderen en stimuleert hen in hun ontwikkeling.
  • Gebruik dimensie 5 ‘Omgeving’ van het zelfevaluatieinstrument MeMoQ om na te gaan of jouw opvanglocatie een interessante omgeving is voor kinderen.

Als een kind zich ergens veilig voelt, gaat het op ontdekking. De kunst is om de ruimtes zo in te richten dat een kind zich tegelijkertijd geborgen en uitgedaagd voelt. 

Kinderen voelen zich verloren in grote, onoverzichtelijke ruimtes.

• Breek een grote ruimte op via hoeken of speelzones. Een overzichtelijke en duidelijk ingerichte ruimte toont de kinderen in één oogopslag wat zich waar afspeelt.
• Eten en slapen gebeurt bij voorkeur altijd op dezelfde plaats.
• Met kleine kinderen verander je best niet te vaak van ruimte.

• Creëer voldoende ruimte en bewegingsvrijheid.
• Zorg voor zintuiglijke prikkels, vooral voor de kleinsten, die nog niet kunnen kruipen of lopen. Zo kunnen ze rond zich heen kijken of met hun handjes verschillende materialen ontdekken. 
• Geef het speelgoed een vaste plek, zodat de kinderen zelf speelgoed kunnen nemen en terugzetten.
• Creëer ook rustige plekjes. Een kind moet zich uit de groep kunnen terugtrekken als het dat wil.
• Beperk het prikkelaanbod in de eetruimte, de slaapkamer en de plaats om huiswerk te maken. Daar werk je best met koele kleuren en een sobere decoratie. In deze ruimtes zet je best ook geen speelgoed.
• Bevorder de zelfstandigheid. Je kunt lage kapstokjes en een lage wastafel installeren of zorgen voor een vrije toegang tot het toilet.

• Maak ruimte voor de eigen spullen van ieder kind in de groepsruimte, zorg bijvoorbeeld voor een eigen kastje waar ze hun spulletjes in kunnen bewaren. Laat ze hun eigen knuffel meebrengen. Hang foto’s en knutselwerkjes van de kindjes op.
• Heb oog voor de cultuur van elk kind. Laat deze diversiteit terugkomen in het speelgoed, de decoratie, de berichtjes aan de muur, enz.  Zo voelt ieder kind zich thuis.
• Verbreek de uniformiteit. Geef ieder kind bijvoorbeeld een verschillend bedje, kastje en kapstokje. Zo creëer je op een ongedwongen manier huiselijkheid.

De kwaliteit van de binnenlucht en de omgeving beïnvloeden de gezondheid van jonge kinderen: temperatuur, luchtvochtigheid, rook, straling,…

Energiebesparende maatregelen hebben niet alleen een gunstig effect op je energiefactuur, je verbetert ook het binnenklimaat van je gebouw en je draagt bij aan de verbetering van het klimaat. Bij Het Vlaams Infrastructuurfonds voor Persoonsgebonden Aangelegenheden (VIPA) kan je een gratis energiescan aanvragen,  waarbij energiespecialisten onderzoeken hoe je je gebouw energie-efficiënter kan maken. Voor de energiebesparende maatregelen die in jouw gebouw nodig zijn kan je bij VIPA bovendien klimaatsubsidies krijgen.

De energiecrisis is heel actueel. Iedereen wil zijn verwarming een paar graden lager zetten om energie te besparen. Maar mag dat wel in de kinderopvang?

• Overweeg je om een gebouw te bouwen dat zowel kinderopvang als onderwijsvoorzieningen huisvest (gecombineerde infrastructuur)?  
• Wil je bouwen of verbouwen en het openstellen voor derden (multi-inzetbare infrastructuur)?  
• Wil je je gebouw zo ontwerpen dat het later eenvoudig van functie kan veranderen en ben je op zoek naar de juiste normen en procedures (aanpasbare infrastructuur)?  

Dan kan je je project voorleggen aan het Forum Multifunctionele Infrastructuur Zorg en Onderwijs of aan de Commissie Multifunctionele Infrastructuur.