Hygiëne, ziekte en geneesmiddelen

Het is normaal dat kleine kinderen vaak ziek worden. Door hygiëne kan je besmettingen in de opvang beperken. Wanneer is een kind te ziek voor de opvang? En hoe ga je om met koorts en medicatie?

Ga snel naar

    Bij kinderen ontwikkelt de weerstand zich nog volop. Daardoor zijn ze extra kwetsbaar voor ziektekiemen.

    De kans op infecties is in de kinderopvang groter dan thuis. Er zijn meer kinderen of volwassenen. Luiers worden verwisseld, potjes gebruikt. Mogelijk is er ook meer tijd tussen de bereiding en het opeten van de maaltijd. Vaak kan je niet ruiken, zien of proeven dat voedsel besmet is. 

    Een goede hygiëne helpt besmetting voorkomen.

    Zieke kinderen in de opvang

    Kinderen hebben nog minder weerstand en worden vaker ziek. In de opvang komen ze meer met ziektekiemen in aanraking dan thuis.

    Een ziek kind heeft nood aan rust en hoort niet in de opvang.

    • Wanneer kan je een ziek kind weigeren en welke symptomen zijn eerder onschuldig?
    • Wat doe je als een kind ziek wordt tijdens de opvanguren?
    • Welke ziektes moet je melden aan departement Zorg?
    Wist je dat?

    We raden medewerkers in de kinderopvang aan zich te laten vaccineren tegen kinkhoest, seizoensgriep en hepatitis BWerknemers en aangesloten onthaalouders kunnen de kosten van het vaccin tegen hepatitis B (of tegen hepatitis A en B) terugvorderen bij het Fonds voor Beroepsziekten.

    Koorts

    We spreken van koorts bij een lichaamstemperatuur van 38°C of meer.  Koorts is meestal een signaal dat het kind ziek is. Het is belangrijk na te gaan hoe het zich gedraagt, hoe het eruitziet en of er nog andere symptomen zijn.

    Geneesmiddelen

    Siroop, zetpillen, oor-en neusdruppels, zalf, aerosol, pufjes, pillen: het zijn allemaal geneesmiddelen. Omdat de opvang geen medische omgeving is, worden geneesmiddelen er zoveel mogelijk weggehouden. Als ouders vragen om een geneesmiddel te geven, volg dan dit advies om de toediening zo veilig mogelijk te laten verlopen.

    Medische attesten

    Een medisch attest is een attest van een arts met de aandachtspunten voor een medische problematiek van een kind, bijvoorbeeld bij een allergie of chronische ziekte.

    Wie kan een medisch attest vragen?

    • Ouders en arts kunnen samen beslissen om aan de opvang een medisch attest te geven als de informatie belangrijk is voor de gezondheid van het kind.
    • De opvang kan bij een medische problematiek aan de ouders vragen om een attest van de behandelende arts te bezorgen. Zo kent de opvang de specifieke noden van het kind.
    Goed om weten
    • Een attest van een osteopaat, diëtist of kinesist is geen medisch attest.
    • Ook met een medisch attest blijft de opvang verantwoordelijk voor de veiligheid en de gezondheid van de kinderen. Het allerbelangrijkste is om als een voorzichtig en redelijk persoon te handelen.   

    Welke attesten zijn niet zinvol? 

    Attesten zonder medische reden zijn niet zinvol. Ze kunnen niet gebruikt worden om afwijkingen op de werking van de opvang te vragen. Voorbeelden:

    • Het kind mag een koortswerend middel krijgen vanaf een bepaalde lichaamstemperatuur.
    • Het kind mag op de buik worden gelegd omdat het niet gewend is op de rug te slapen. Er is geen medische reden.
    • Het kind lust een bepaald voedingsmiddel niet en mag het daarom niet eten. Er is geen medische reden.
    • Het kind heeft andere luiers nodig en er is geen medische reden. 

    Ook deze attesten zijn niet nodig:

    • Een attest dat het kind gezond is of voldoende hersteld. Het volstaat dat de opvang de adviezen voor zieke kinderen en hygiëne toepast.
    • Het toedienen van medicatie. Is er geen etiket op de verpakking van een geneesmiddel, dan vragen de ouders dit aan de apotheker.

    Het gebruik van medische attesten is een gedeelde verantwoordelijkheid van artsen, kinderopvang en ouders. Met een goede dialoog kunnen heel wat overbodige attesten vermeden worden

    Liesbet Vergauwen, adviserend arts Opgroeien 

    quote-mark

    Wat als een ouder vraagt om af te wijken van een praktijk? 

    Soms gebruiken ouders een attest om een specifieke aanpak te eisen, ook als er geen medische reden is.  

    • Door de dialoog met de ouders aan te gaan, kan je nagaan waarom zij dit zo belangrijk vinden.  
    • Probeer samen met de ouders tot een aanvaardbare aanpak te komen waarin iedereen zich kan vinden. 
    • Maak een risicoanalyse: waar zitten de risico’s en hoe zou je die kunnen aanpakken? 
    • Beslis op basis van alle elementen of je ingaat op de vraag. De opvang kan een verzoek weigeren als het niet haalbaar is voor de werking of als dit niet veilig georganiseerd kan worden.  
    • Informeer de ouder en motiveer je antwoord.  

    Communicatie tussen kinderopvang en artsen 

    • Als alternatief voor het medisch attest, kan de opvang met de behandelend arts over de specifieke aanpak telefoneren. De ouders moeten hiermee akkoord gaan.
    • Een open communicatie tussen arts en opvang biedt mogelijkheden. Bij twijfel over een vraag van ouders naar een medisch attest kan de arts de opvang contacteren om meer duidelijkheid te krijgen over de vraag en de aanpak van de opvang. Bijvoorbeeld: als ouders een doktersattest komen vragen om geen zonnecrème te smeren bij hun kindje of om andere luiers te gebruiken, terwijl het kindje niet allergisch is.

    Hygiëne

    Tien vuistregels voor hygiëne

    1. Handen wassen

    2. Eigen spulletjes

    3. Voortdurend ventileren en regelmatig verluchten

    4. Vaccinatie

    5. Dagelijks schoonmaken

    6. Ontsmetten wanneer nodig

    7. Hygiëne bij hoesten en niezen

    8. Aanpak bij braaksel en diarree

    9. Let op met bloed

    10. Geen zieke kinderen in de opvang

    In de brochure hieronder vind je meer info over deze 10 vuistregels.

    Brochure en affiche(s)

    Bekijk de communicatiedragers over hygiëne in de opvang:

    • Bekijk de affiche online
    • Download de pdf
    • Handen wassen én ontsmetten op één affiche.
    Huisdieren

    Als er dieren zijn in de opvang, voer je een risico-analyse uit om te zorgen voor een veilige en gezonde omgeving. De regelgeving over voedselhygiëne (FAVV) verbiedt huisdieren in lokalen waar eten wordt bewaard of klaargemaakt, zowel in gezins- als in groepsopvang.

    Veilig omgaan met dieren
    Bofkont, campagne van OVAM
    Kwitten met wegwerpluiers

    Zijn wasbare luiers beter voor het milieu? En hoe zit dat met het kostenplaatje? Hoe werkt dat in de opvang? OVAM (Openbare Vlaamse Afvalstoffenmaatschappij) geeft antwoord op al je vragen over wasbare luiers.

    OVAM/Wasbare luiers