Soms word je plots geconfronteerd met een sluiting van je kinderopvang. Er zijn veel mogelijke redenen waarom dit gebeurt. De organisator beslist om de opvang stop te zetten, je onthaalouder is langdurig ziek. Of Opgroeien, het agentschap waartoe Kind en Gezin behoort, schorst of stopt de vergunning.

Wat kan je doen als je kind niet meer in de opvang terechtkan? Deze tips helpen je bij een sluiting van je kinderopvang.   

Kind en Gezin organiseert zelf geen opvang.

Contacteer het Lokaal Loket Kinderopvang in je gemeente als je op zoek bent naar een nieuwe kinderopvang. Je vindt er andere opvangadressen in je buurt en de medewerkers bieden hulp bij het zoeken. Vaak is er een website waar alle info gebundeld is.

Is er geen loket of centrale website in je gemeente? Je kan ook zelf andere opvangvoorzieningen contacteren om te vragen wanneer er plaats is en of je kennis kan maken.
 

Vervangopvang

Als Kind en Gezin - Opgroeien een opvang schorst of opheft, dan kunnen andere organisatoren in samenspraak met het lokaal loket noodopvang organiseren, met subsidies van Opgroeien. Je betaalt dan hetzelfde tarief als bij de vorige opvang. Enkel wanneer je van vrije prijs naar inkomenstarief gaat dan wordt het bedrag verminderd met het bedrag van de kinderopvangtoeslag.

In de Kinderopvangzoeker vind je info over alle opvanglocaties met een vergunning of kwaliteitslabel:

• de inspectierapporten van inspecties na 17 november 2022
  • Inspectieverslagen voor die datum kan je aanvragen via de website van Zorginspectie
• de opvolging van de inspecties door Opgroeien
• de handhaving en de eventuele meldingen of klachten die aanleiding gaven tot handhaving.

Je kan er e-mailadres opgeven, zodat je verwittigd wordt wanneer er nieuwe informatie is over je opvang

In de leeswijzer vind je uitleg over de Kinderopvangzoeker.

Je maakt je zorgen over de impact van wat er gebeurd is in de opvang op je kind. Of je kind heeft last van de overstap naar een nieuwe kinderopvang.

Heb je nood aan een luisterend oor? Dan kan je terecht bij Kind en Gezin.

Kijk in de schriftelijke overeenkomst (contract) die je met de opvang sloot. Daar vind je de afspraken terug over de opzegtermijn en de terugbetaling van de waarborg.

Opgroeien (Kind en Gezin) is geen partij in dit contract en is niet bevoegd om tussen te komen bij deze contractuele geschillen. Opgroeien kan de organisator van de kinderopvang niet dwingen om een terugbetaling uit te voeren.

Sommige bepalingen in een contract kunnen strijdig zijn met de wetgeving. Als je met vragen zit over de waarborg, facturatie en/of opzeg kan je juridisch advies inwinnen bij:

• de familiale verzekering (als rechtsbijstand inbegrepen is)
• de justitiehuizen (Justitiehuizen | Vlaanderen.be) voor gratis juridisch advies
• de gratis Federale consumentenombudsdienst via contact@consumentenombudsdienst.be of 02/702 52 00.
• een advocaat: daar zijn uiteraard kosten aan verbonden. Eventueel kan je dit samen met andere ouders doen en de kosten delen.

De regelgeving voor de kinderopvang legt een aantal minimale bepalingen op die de opvang moet opnemen in de contracten met ouders.

1. De overeenkomst moet een bepaling bevatten dat de organisator geen opzegtermijn of -vergoeding kan vragen wanneer Opgroeien (Kind en Gezin) de vergunning opheft. Je kan dan kosteloos en zonder opzeg de overeenkomst beëindigen. Dit is geen contractbreuk.​
2. Bij een schorsing kan je niet kosteloos en zonder opzeg de overeenkomst beëindigen. De opvang krijgt nog de kans de tekorten aan te pakken.
3. Als de opvang een zware fout heeft begaan, kan je de overeenkomst beëindigen. Vraag hierover extern juridisch advies! Een zware fout moet concreet juridisch worden beoordeeld. Opgroeien is hier niet voor bevoegd.

Een waarborg is een garantie voor de opvang. Betaalt een ouder bepaalde contractueel verplichte kosten niet (bv. factuur of verbrekingsvergoeding)? Dan kan de opvang de waarborg hiervoor gebruiken, als dit zo bepaald is in de schriftelijke overeenkomst.

In de overeenkomst moet staan wanneer de opvang de waarborg kan inhouden of een boete kan aanrekenen.​ De waarborg (of een deel) kan enkel ingehouden worden in verhouding tot de aangetoonde schade.

• Bij opheffing van de vergunning door Opgroeien:

  • De opvang kan de waarborg gebruiken voor onbetaalde facturen van de periode dat de opvang nog vergund is, als dit zo in de schriftelijke overeenkomst staat. ​

  • De opvang kan de waarborg niet zomaar inhouden omdat ouders na de opheffing de overeenkomst beëindigen. Hetzelfde geldt voor een eventuele boete.  

• Opvang die inkomenstarief aanrekent, moet de waarborg teruggeven als de ouder:

  • de schriftelijke reservatie van een kinderopvangplaats heeft nageleefd; 

  • de facturen voor geleverde prestaties heeft betaald; 

  • de opzegbepalingen heeft nageleefd.

Wat als je opvang je fiscaal attest niet bezorgt?

Kosten tot en met 2021 betaald

Je kan de kosten voor kinderopvang ook bij FOD Financiën aantonen door facturen, rekeninguittreksels (als bewijs van betaling) en het attest van Opgroeien (Kind en Gezin) over de vergunning van de opvang.

Kosten vanaf 2022 betaald

De opvang moet vanaf 2022 het modelattest van FOD Financiën gebruiken. Ze bezorgt het ingevulde attest  aan de ouders en rechtstreeks aan FOD Financiën.

Als je opvang je attest niet bezorgt, kan je deze acties nemen.

Wanneer Opgroeien (Kind en Gezin) de vergunning schorst of opheft, kan de opvang geen kinderen meer opvangen. Je kind kan niet meer in de opvang terecht.

Er is altijd een dwingende en grondige reden voor het sluiten van een kinderopvang. Opgroeien neemt deze belangrijke beslissing daarom altijd samen met verschillende experten.

De sluiting van een kinderopvang kan tijdelijk of definitief zijn. In beide gevallen, kunnen geen kinderen opgevangen worden.

• Een schorsing wil zeggen dat de kinderopvang tijdelijk geen vergunning heeft om kinderen op te vangen. Als een schorsing afloopt, zijn er twee mogelijkheden: ofwel gaat de kinderopvang terug open ofwel wordt de kinderopvang definitief gesloten.
• De sluiting is definitief als de kinderopvang zijn vergunning kwijt is, dat heet het ‘opheffen’ van de vergunning.

Opgroeien kan een opvang schorsen om verschillende redenen:

• bij een acuut gevaar voor de kinderen. Opgroeien schorst de opvang onmiddellijk wegens dringende noodzakelijkheid. Bijvoorbeeld een gaslek, een kinderbegeleider die grensoverschrijdend gedrag toonde en nog bij de kinderen werkt…
• uit voorzorg. Er is een vermoeden van verhoogd risico op een schending van de fysieke en psychische integriteit van kinderen. Bijvoorbeeld een ernstige verwonding in de opvang waar nog geen verklaring voor is, grensoverschrijdend gedrag ten aanzien van een kind, een gebouw met zware veiligheidsrisico’s, een onderzoek naar aanleiding van een overlijden of ernstig ongeval in de opvang,  ...
• als de opvang de tekorten op korte termijn kan oplossen. Via een tijdelijke schorsing wordt geprobeerd om een definitieve sluiting te voorkomen.

Opgroeien kan de vergunning ook opheffen. De opvang slaagt er niet in om veilige en kwaliteitsvolle opvang te bieden en voldoet niet aan de vergunningsvoorwaarden. De organisator van de opvang is niet geschikt of heeft onvoldoende integriteit om kinderopvang te organiseren. Na de opheffing kan de opvang geen kinderen meer opvangen.

• De inspectieverslagen van Zorginspectie zijn een belangrijke informatiebron. Zorginspectie gaat ter plaatse na of de opvang voldoet aan de vergunningsvoorwaarden.
• Opgroeien vraagt ook documenten van de opvang op om na te gaan of de opvang kwaliteitsvol is, bijvoorbeeld een uittreksel van het strafregister.
• Opgroeien houdt rekening met meldingen: klachten, meldingen van ziekenhuizen of politie en andere signalen die ons bereiken. Indien nodig, schakelen we Zorginspectie in om dit ter plaatse te controleren.
• Wanneer het parket een onderzoek doet in de kinderopvang, stelt Opgroeien zich benadeelde partij. De informatie die we eventueel uit dit gerechtelijk onderzoek krijgen, is ook belangrijk.

Ja. Wanneer er een dreigend en ernstig gevaar voor de gezondheid of veiligheid van de kinderen is, kan Opgroeien de vergunning van een opvang schorsen of opheffen wegens dringende noodzakelijkheid. Als de organisator dan een bezwaar indient, schort dit de beslissing van Opgroeien niet op. Een opschorting zou de kinderen in direct gevaar brengen. De opvang blijft dus gesloten.

Neen.

De schorsing van een vergunning is niet definitief. De opvang kan tijdens de schorsing geen kinderen opvangen. Dat geeft de opvang de tijd om orde op zaken te stellen en Opgroeien de ruimte om de nodige informatie te verzamelen om een definitieve beslissing te nemen. Opgroeien kan hierbij experten - zoals het Vlaams Expertisecentrum Kindermishandeling - betrekken.

Na een schorsing kan Opgroeien:

• de schorsing verlengen. Wanneer meer tijd nodig is voor de opvang om orde op zaken te stellen of wanneer verder onderzoek nodig is. De opvang blijft dan gesloten.
• de schorsing stoppen. Als de organisator aantoont dat de opvang terug in orde is en in orde kan blijven. De opvang mag dan weer open.
• de vergunning opheffen. De opvang slaagt er niet in om veilige en kwaliteitsvolle opvang te bieden. De organisator van de opvang is niet geschikt of heeft onvoldoende integriteit om kinderopvang te organiseren.

De opheffing van een vergunning is definitief. De opvang is de vergunning kwijt en kan geen kinderen meer opvangen. De opvang moet sluiten, tenzij er een geschikte overnemer is. Als de organisator van een gesloten opvang een nieuwe vergunning aanvraagt, gaat Opgroeien na of die organisator geschikt en integer is om een kinderopvang te organiseren.

De organisator kan ook zelf beslissen om te stoppen.

Handhaving omvat de stappen die Opgroeien zet om ervoor te zorgen dat elke kinderopvang de regels naleeft.

Meestal volgt Opgroeien verschillende stappen alvorens een opvang te sluiten. De opvang krijgt heel wat kansen en ondersteuning om orde op zaken te stellen. Lees meer over de stappen binnen handhaving.

Als er een vermoeden is dat de kinderen in gevaar zijn, kan Opgroeien onmiddellijk sluiten en moeten niet alle stappen worden gevolgd.

Opgroeien kan een vergunning ook uit voorzorg schorsen of opheffen, als er ernstige indicaties zijn dat de veiligheid en gezondheid van de kinderen in het gedrang zijn. Wanneer er een mogelijk en ernstig gevaar is voor de gezondheid of veiligheid van de kinderen kan de sluiting onmiddellijk worden opgelegd. Lees meer over het voorzorgsprincipe.

De kinderopvang moet een verzekering voor lichamelijke ongevallen van de opgevangen kinderen hebben.