Door inzicht te krijgen in de slaapontwikkeling van jonge kinderen kan je het slaapgedrag van je eigen kind beter begrijpen en begeleiden. Dit kan meer rust en vertrouwen geven in je baby of peuter en jezelf.
Ga snel naar
Vlot slapen vraagt de nodige tijd
Slapen is een groeiproces dat de nodige tijd en afstemming vraagt. Jonge kinderen hebben in vergelijking met oudere kinderen en volwassenen veel slaap nodig, zowel overdag als ’s nachts. Het slaapritme van een kind is bovendien anders dan dat van een volwassene.
- Kinderen hebben in de eerste maanden nog geen voorspelbaar ritme
In het begin hebben baby’s een onregelmatig slaap- en waakritme. Slaapjes zijn kort en gespreid over dag en nacht. Geleidelijk aan ontstaat er een patroon in de dutjes overdag en langere blokjes nachtslaap. De slaap evolueert van een onvoorspelbaar ritme naar meer regelmaat. - Regelmatig wakker worden hoort erbij
De slaapopbouw bij baby’s is anders dan bij volwassenen. Ze slapen in korte cycli, waardoor ze vaker wakker worden. Geleidelijk aan neemt de duur van een slaapcyclus toe. Ook leren kinderen de verschillende cycli te koppelen zodat ze langer aan één stuk slapen. - Het is normaal als jonge kinderen nood hebben aan hulp om (terug) in slaap te vallen
Inslapen en doorslapen vergt vaardigheden die er bij de geboorte nog niet zijn en geleidelijk aan opgebouwd worden. Door je kindje keer op keer te helpen om tot rust te komen, krijgt je kind het vertrouwen om zelf tot rust te komen.
Weten dat de gebroken nachten normaal zijn helpt mij om er beter mee om te gaan. Is het daardoor makkelijker? Nee, maar me er niet over frustreren spaart een pak energie uit!
Slapen groeit met ups en downs
Er is geen enkele periode in het leven van de mens waarin de ontwikkeling zo snel gaat: van een pasgeboren baby naar een kleuter die door de schoolpoort stapt. Dit is een gigantische evolutie op verschillende ontwikkelingsdomeinen: leren kruipen, lopen, eten, spelen,praten … Tijdens deze ontwikkeling zijn er verschillende mijlpalen die er ervoor kunnen zorgen dat je baby of peuter in die periode minder vlot slaapt. Hij of zij heeft op die momenten namelijk veel te verwerken.
Ook fysieke ongemakken, zoals doorkomende tandjes of verkoudheden kunnen er voor zorgen dat slapen even moeilijker gaat.
Veel kinderen slapen ook slechter in periodes van scheidingsangst of worden plots weer wakker tijdens spannende periodes zoals de start in de opvang, een verhuis of de komst van een baby.
Het is dus eigen aan slaap bij jonge kinderen dat er periodes zijn waar het slapen vlot loopt en dan weer minder vlot loopt. Meeveren met de noden van je kind is dan de boodschap.
Slapen groeit niet in een mooie rechte lijn van steeds beter slapen. Bij de meeste kinderen kent het ups en downs.
Slaap kent veel variatie
Er zijn veel verschillen tussen hoe en hoeveel kinderen slapen. De ene baby laat zich vlot wegleggen in bed om in te slapen of slaapt langer na elkaar, de andere heeft meer moeite bij het neerleggen in bed of doet kortere slaapjes. De ene peuter slaapt vlot, de andere heeft nood aan wat meer hulp om tot rust te komen. Sommige kinderen slapen onverstoorbaar door geluid en licht, anderen schrikken sneller wakker of hebben nood aan verduistering. Je hebt kinderen die weinig slaap nodig hebben en kinderen die veel slaap nodig hebben. Er is ook een grote variatie wanneer kinderen beginnen met ’ s nachts doorslapen. Waar sommige kinderen vrij snel langere periodes kunnen slapen, hebben anderen meer tijd nodig.
Slaapt ontwikkelt bij elk kind anders en daarbij speelt het temperament van je kind een grote rol. Als ouder kan je de neiging hebben te denken dat je iets niet goed doet als je baby minder vlot slaapt in vergelijking met andere baby’s. Maar een groot deel is te verklaren door het temperament van je kindje: voor alerte baby’s is zich overgeven aan slaap bijvoorbeeld minder vanzelfsprekend.
Ook het ontwikkelingsverhaal van je kindje, bv. een spannende geboorte, positieve of negatieve spanningen en gebeurtenissen in je gezin kunnen invloed hebben op hoe het slapen verloopt. Baby’s kunnen namelijk nog niet met woorden zeggen hoe ze zich voelen maar ze zijn wel heel gevoelig voor wat er rondom hen gebeurt.
We krijgen vreemde blikken als we vertellen dat onze dochter nog niet doorslaapt. Alsof wij als ouder falen omdat ze ons ’s nachts nog steeds nodig heeft.
Wat betekent dit voor jou als ouder?
- De gebroken nachten kunnen vermoeiend zijn voor jou als ouder. Weet dat dit normaal is en dat je niet alleen bent. Laat je helpen als je dit nodig hebt en zorg voor jezelf. Een pittig slaappatroon kan dan wel normaal zijn, maar het betekent niet dat het gemakkelijk is om mee om te gaan.
- Je kindje groeit in het slapen op zijn eigen unieke manier. Vergelijken met andere kinderen kan je onnodig onzeker maken. Er is geen goed of fout.
- Fasen van vlot en moeilijk inslapen wisselen zich af. Dit hoort bij de ontwikkeling.
- Slaap is een groeiproces dat de nodige tijd, oefening en hulp vraagt. Je kan als ouder heel wat doen om de slaap bij je kind te ondersteunen.
- Aarzel niet om hulp te zoeken wanneer je je zorgen maakt over de slaap van je kind.
Hoe je kindje slaapt kan uitdagend zijn, maar vaak hoort het bij de normale slaapontwikkeling. Zowel jij als ouder, als je baby hebben alles in zich om samen een weg te vinden. Geef jezelf en je baby tijd en vertrouwen om met rust en voldoende hulp in jullie slaapavontuur te groeien.