Fopspeen of duim

Tussen de voedingen door hebben sommige baby's behoefte om te zuigen

Sommige baby’s hebben een grote zuigbehoefte en willen graag langer zuigen, ook al hebben ze geen honger. Een fopspeen kan dan helpen. De voorkeur gaat uit naar een fopspeen in plaats van duim.

Ga snel naar

    Fopspeen of duim?

    • Fopspeenzuigen is makkelijker af te leren dan duimzuigen.
    • Duimzuigen beïnvloedt het gebit veel sterker. Fopspeenzuigen gebeurt symmetrisch: de speen zit meestal mooi in het midden van de mond. Bij duimzuigen is de kans groter op een asymmetrische ontwikkeling van de tandboog.
    • Kinderen jonger dan 1 jaar die fopspeenzuigen hebben meer kans op middenoorontstekingen. Toch blijft fopspeenzuigen een betere optie dan duimzuigen.
    • Als het kan, probeer dan bij borstvoeding zowel duim als fopspeen te vermijden. Bevredig de natuurlijke zuigreflex van de baby met borstvoeding op verzoek. Gebruik pas een fopspeen als de melkproductie goed op gang is en het borstvoeden goed lukt.
    • Probeer eerst of de baby zonder fopspeen kan en probeer aan te leren om de fopspeen enkel te gebruiken om in te slapen of als troost.

    Welke soorten fopspenen bestaan er?

    De ene fopspeen is de andere niet. Het verschil zit in de vorm en het materiaal. Elke baby heeft zijn of haar voorkeur.

    Vorm

    • rond, kersvormig
    • plat, anatomisch of orthodontisch

    De meeste misvormingen van het gebit zijn te wijten aan de zuigbeweging zelf, onafhankelijk van de vorm van de fopspeen.

    Materiaal

    Silicone:

    • is niet allergeen: het wekt bijna nooit allergieën op
    • is sterk, waardoor de fopspeen minder snel scheurt

    Rubber (latex):

    • is soepel en comfortabel
    • kan een allergische reactie veroorzaken 
    • verslijt sneller en heeft meer kans tot afbreken van giftige stukjes latex
    • heeft het kind een neiging tot allergie, gebruik dan eerder een fopspeen vervaardigd uit silicone 

    Allergische reactie

    • op korte tijd: jeuk, rode bultjes in het gezicht of ernstige allergische reacties.
    • op langere tijd: additieven en kleurstoffen in latex kunnen bv. contacteczeem veroorzaken.

    Gebruik van een fopspeen

    • Gebruik een fopspeen enkel voor het slaap- en bedritueel.
    • Dop een fopspeen niet in zoetigheid.
    • Steek geen touwtje in de ventilatiegaten van het schild van de fopspeen. Die gaten voorkomen namelijk dat je kindje zou stikken wanneer het de volledige fopspeen in zijn of haar mond stopt.
    • Bevestig een fopspeen nooit aan koordjes, kettingen, linten, veters of losse kledingsdelen. Je kind kan er verstrikt in raken. Laat je kind niet met een fopspeenketting slapen.
    • Vervang de fopspeen regelmatig volgens de aanwijzingen van de fabrikant. Respecteer de vervaldatum van de fopspeen. Vermijd dat er losse stukjes in de keel van je kind kunnen komen door slijtage.
    Fopspeenketting

    De Europese norm stelt dat de maximale lengte van de fopspeenhouder 22 centimeter is. Maak de speenhouder dus zelf nooit langer door hem te bevestigen aan koorden, linten, veters ... Je kind kan hierdoor worden gewurgd. De norm meldt ook dat de houder niet mag gebuikt worden in de wieg of het bed.

    Hoe zorg je voor een goede hygiëne?

    • Steriliseer de fopspeen regelmatig.
    • Steek de fopspeen nooit in je mond om hem 'proper' te maken.
    • Vervang de fopspeen regelmatig volgens de gebruiksaanwijzing.
    • Controleer de fopspeen regelmatig en gooi hem weg bij scheurtjes of puntjes in de speen.
    • Begint je kindje op de fopspeen te bijten, geef hem of haar dan een bijtring.
    Belangrijk om de fopspeen regelmatig te vervangen

    Door slijtage kunnen stukjes fopspeen loskomen, waardoor er gevaar ontstaat voor inslikken en verstikking. Stukjes rubber (latex) zijn bovendien giftig!

    Wanneer en hoe stoppen met fopspenen of duimzuigen?

    Bouw het gebruik van de fopspeen/duim volledig af tegen de leeftijd van 3 jaar. Dit is ruim voordat de definitieve tanden gevormd zijn. Zo heeft het gebit de kans om zich nog spontaan te corrigeren.

    Fopspeen afleren

    • Ga niet plotseling te werk. Leg uit aan je kind dat het beter is voor de groei van zijn of haar tandjes om te stoppen met de fopspeen en dat je kind te groot wordt voor een fopspeen. 
    • Kies een rustige periode. In een periode waarin andere spannende dingen te gebeuren staan, kan je kind juist de steun van de fopspeen nodig hebben.
    • Ga vastberaden te werk: je kind heeft jouw steun en volharding nodig om van zijn of haar fopspeen afscheid te kunnen nemen. Wanneer je kind voelt dat jij je er zelf niet goed bij voelt of twijfelt of het wel zal lukken, zal je kind ook onzeker worden. Geloof erin en geef je kind ook dit signaal.
    • Zoek samen een alternatief, bv. een doekje of knuffeltje. Met het stoppen met de fopspeen blijft het doekje of knuffeltje over en is het een minder heftig afscheid.

    Duimzuigen afleren

    Als je kind duimzuigt, is dit moeilijker af te leren dan een fopspeen. Het duimpje is immers altijd 'bij de hand'. Het is wel belangrijk om duimzuigen af te leren, omdat dit een grote invloed heeft op de tand- en mondontwikkeling.

    • Als je kind nog klein is, kan je eventueel overdag een fopspeen aanbieden en zo tegemoet komen aan de zuigbehoefte.
    • Ga niet plotseling te werk. Leg uit aan je kind dat het beter is voor de groei van zijn of haar tandjes om te stoppen met duimzuigen en dat je kind te groot wordt om te duimzuigen. 
    • Kies een rustige periode. In een periode waarin andere spannende dingen te gebeuren staan, kan je kind juist de steun van het duimzuigen nodig hebben.
    • Ga vastberaden te werk: je kind heeft jouw steun en volharding nodig om afscheid te kunnen nemen van duimzuigen. Wanneer je kind voelt dat jij je er zelf niet goed bij voelt of twijfelt of het wel zal lukken, zal je kind ook onzeker worden. Geloof erin en geef je kind ook dit signaal.
    • Zoek samen een alternatief: bij kleine kinderen kan dit een fopspeen zijn, bij grotere kinderen bv. een doekje of knuffeltje. Met het stoppen met duimzuigen blijft het doekje of knuffeltje over en is het een minder heftig afscheid.