Screening herkomstlanden adoptie

Veelgestelde vragen en antwoorden over screening herkomstlanden adoptie.

  • Het Vlaams Centrum voor Adoptie heeft op 19 juni 2023 het voornemen geuit tot erkenning van adoptiedienst Het Kleine Mirakel. Dit is echter nog een voornemen en geen definitieve beslissing. De volgende vragen en antwoorden zijn dus onder voorbehoud tot wanneer het voornemen tot erkenning ook een definitieve erkenning wordt. 

  • De centrale locatie blijft in Mol, maar de bedoeling is om te werken met satellietkantoren in Gent, Antwerpen en Brussel

  • Er is een interlandelijke adoptiedienst nodig voor de verdere begeleiding, ook voor de nazorg en de nakoming van de verplichtingen ten opzichte van het herkomstland. Het Vlaams Centrum voor Adoptie kan het technisch dossiermatige luik op zich nemen, maar kan niet de zorg en begeleiding bieden die de kandidaat-adoptanten en de adoptiegezinnen zouden moeten krijgen. Er is dus de verwachting om de overstap naar Het Kleine Mirakel te maken. Zonder toestemming zullen de dossiers niet worden overgedragen, maar kan de adoptieprocedure of nazorg ook niet worden verdergezet.

  • We zullen dit moeten bekijken van land tot land. Niet in alle herkomstlanden kunnen nieuwe dossiers worden ingediend tijdens de overgangsperiode.

    Twijfels of vragen?

    Concrete landspecifieke vragen kan je ons altijd stellen via adoptie@opgroeien.be of tijdens onze telefonische permanentie op het nummer 02 533 14 76 of 02 533 14 77 (maandag en woensdag van 14u tot 16u, dinsdag en donderdag van 9u30 tot 12u).

  • Het Vlaams Centrum Adoptie heeft vorig najaar reeds alle herkomstlanden aangeschreven over de op handen zijnde evolutie naar één interlandelijke adoptiedienst.

    VCA informeert alle herkomstlanden over het voornemen tot beslissing van erkenning van Het Kleine Mirakel vzw en over de transitiemaatregelen. Tot op heden hebben alle herkomstlanden zich bereid verklaard om een samenwerking aan te gaan met een nieuwe dienst, mits indiening van een erkenningsdossier en met de transitiemaatregelen.

    Voorlopig zijn er geen herkomstlanden die hierop afhaken. 

  • Er gebeuren wel matchings, maar de manier van werken wordt gewijzigd. VCA ontvangt de kindvoorstellen van de herkomstlanden in plaats van de interlandelijke adoptiedienst. De herkomstlanden bezorgen de kindvoorstellen dus rechtstreeks aan VCA. Op die manier kunnen lopende dossiers gecontinueerd worden. 

  • VCA neemt in de overgangsperiode de bemiddelingsopdracht van de interlandelijke adoptiediensten over. Heeft VCA hier voldoende kennis en mankracht voor?

    VCA is voldoende uitgerust, zowel qua mankracht als qua expertise, om de bemiddelingsopdracht uit te voeren. VCA heeft niet de kennis en expertise om de psychosociale begeleiding op te nemen. Voor dit luik wordt er een beroep gedaan op de interlandelijke adoptiediensten, die dit nog steeds als opdracht hebben in de overgangsperiode. 

  • Neen, dit is absoluut niet de bedoeling. 

  • Nieuwe samenwerkingen zijn mogelijk in de toekomst. Hiervoor dient er opnieuw een positieve beoordeling te zijn vanuit het VCA. Er zal ook hier dezelfde risico-analyse uitgevoerd worden volgens de criteria, zoals bepaald in de mededeling aan de Vlaamse Regering van 10 december 2021. ​Nieuwe screenings zullen ten vroegste pas gerealiseerd worden na het afronden van de evaluaties van de huidige samenwerkingen.

Landenanalyse (5)

  • Na het eindrapport van het expertenpanel inzake interlandelijke adoptie formuleerde de Vlaamse Regering op 17 september 2021 een aantal krijtlijnen voor de verdere aanpak, zowel wat betreft de toekomst van interlandelijke adoptie als voor het omgaan met wantoestanden uit het verleden. Een van de krijtlijnen is het versterken van partnerschappen met herkomstlanden. Dit vertaalt zich in de praktijk in een screening van de landen waarmee momenteel partnerschappen bestaan.

    Om een zo correct mogelijk beeld te schetsen, steunt de screening op inzichten en adviezen van internationale organisaties met expertise in jeugdbescherming en kinderrechten, zoals onder meer UNICEF, International Social Service (ISS) en Child Identity protection (CHIP). Ook info van lokale autoriteiten, ngo’s en organisaties die betrokken zijn bij jeugdhulp en adoptietrajecten vormen een cruciaal element bij de screening.

  • De criteria van het beslissingskader interlandelijke adoptie zijn door de Vlaamse Regering vastgelegd op 10 december 2021: 

    • Samenwerking is in principe nog enkel mogelijk met landen die het Haags Adoptieverdrag van 1993 of het Haags Kinderbeschermingsverdrag van 1996 hebben geratificeerd én nationaal geïmplementeerd
    • Positionering van de adoptiepraktijk binnen het bredere zorg- en opvangsysteem van het land van herkomst
    • Consequente toepassing van het subsidiariteitsprincipe conform het Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind en het Haags Adoptieverdrag
    • Vermijden van financiële risico’s 
    • Rechtstreekse samenwerking tussen de overheid in het herkomstland en VCA
    • Uitgewerkt juridisch kader dat geadopteerden ondersteunt in hun recht op informatie over hun afkomst en/of hun zoektocht naar familieleden.

    Lees hier het volledige beslissingskader met alle criteria.
    Het Vlaamse Centrum voor Adoptie VCA gaat hiervoor in verschillende fases te werk. De screenings zijn verdeeld in vier rondes:

    screeningsronde herkomst adoptie

    • De samenwerking met het herkomstland is positief:

    De volledige samenwerking loopt door. Er worden wel werkbezoeken gepland om verdere afspraken te maken rond een werking die afgestemd op de krijtlijn 'Partnerschappen met herkomstlanden versterken', zoals beslist door de Vlaamse Regering.

    • De samenwerking met het herkomstland wordt stopgezet:

    De dossiers van de kandidaat-adoptanten die al een lopende kindtoewijzing hebben, worden verder afgewerkt volgens het huidige systeem.

    De andere kandidaat-adoptanten kunnen zich heroriënteren naar een herkomstland waar Vlaanderen nog wel verder mee samenwerkt. Transparante communicatie naar de betrokkenen is dan essentieel.

    • De samenwerking met het herkomstland vraagt meer verduidelijking via een werkbezoek:

    Dat werkbezoek is bedoeld om meer duidelijkheid te creëren rond een toekomstige samenwerking. De samenwerking loopt onverminderd door tot na verduidelijking via het werkbezoek en een definitieve beslissing door VCA.
     

  • De volgende screeningsrondes worden op dit moment opgenomen door het Vlaams Centrum voor Adoptie. De resultaten hiervan worden in de loop van 2023 breed gecommuniceerd. 

  • Het enige land waarvoor een bemiddelingsovereenkomst op dit moment niet meer kan, is Vietnam. Voor de andere landen blijft de mogelijkheid bestaan om een bemiddelingsovereenkomst te sluiten, in afwachting van de verdere screening en bezoeken ter plaatse voor de landen waar er twijfel is. Er kan geen exacte timing gegeven worden. 

Samenwerking stopgezet (4)

  • Het onderzoek gebeurde op landniveau en niet op dossierniveau. We begrijpen dat een sluiting van een herkomstland twijfels oproepen. Heb je vragen over je eigen traject, neem dan contact op met Steunpunt Adoptie, het Afstammingscentrum, de erkende adoptiedienst of het Vlaams Centrum voor Adoptie. 

  • De nazorgverplichtingen lopen door. De adoptiedienst zal op dit vlak haar rol blijven vervullen zoals voordien. 

  • De dossiers van kandidaat-adoptanten die al een lopende kindtoewijzing hebben, worden verder afgewerkt volgens het huidige systeem.

    Andere kandidaat-adoptanten kunnen zich heroriënteren naar een herkomstland waar Vlaanderen verder mee samenwerkt, volgens de voorwaarden van het land in kwestie. Deze kandidaten behouden hun wachtanciënniteit, tenzij ze overstappen naar binnenlandse adoptie. Heroriëntering naar een land dat nog niet gescreend is, houdt het risico in dat de samenwerking nog kan worden stopgezet. 

  • Neen, dit is niet mogelijk. We adviseren in gesprek te gaan met de adoptiedienst en samen te bekijken wat mogelijk is binnen de voorwaarden in de bemiddelingsovereenkomst.

Samenwerking waarover twijfel bestaat (2)

  • Op dit moment is er geen impact op je procedure. Deze loopt onverminderd door in afwachting van de verdere screening en het plaatsbezoek van het desbetreffende land. Mocht dit plaatsbezoek uitwijzen dat een verdere samenwerking niet opportuun is, dan kan evenwel je procedure alsnog stopgezet worden.  

  • Neen. Het is wettelijk bepaald (artikel 14/1 uit het Besluit van de Vlaamse Regering betreffende het inzagerecht en de bemiddeling bij interlandelijke adoptie van 22/03/2013) dat kandidaat-adoptanten enkel kunnen heroriënteren naar een ander land met behoud van wachtanciënniteit, wanneer deze een contract heeft voor een land in proeffase of voor een land dat wordt gesloten of geschorst.