Hervorming adoptiewetgeving

De Vlaamse Regering besliste op vrijdag 10 september over vijf basisprincipes om te bouwen aan een vernieuwde aanpak. 

De Vlaamse Regering gelooft in een toekomst voor interlandelijke adoptie. Ze herbevestigt dat daarbij het belang van het kind voorop staat. 

Het concept van het meerouderschap is een belangrijke basisgedachte bij adoptie. Het maakt mogelijk om alle betrokkenen in het adoptieproces te erkennen, indien zij dat wensen en met de nuance dat dit op casusniveau dient te worden bekeken.  

De Vlaamse Regering steunt de idee om steeds te onderzoeken of er bij alle partijen bereidheid is om contact te behouden met de biologische of eerste ouder(s). 

Om de kansen voor kinderen te vergroten op een gepaste thuis en tegelijk ook het risico op mistoestanden nog sterker uit te sluiten, wil de Vlaamse regering de samenwerking op niveau van de naties (aankomstland – herkomstland) versterken. Vlaanderen zal ter plaatse gaan naar de landen waarmee na risicoanalyse samengewerkt kan worden of nieuwe samenwerking kan worden gezocht om te komen tot intense samenwerkingsafspraken. 

Op kindniveau wordt het systeem vervolgens gestuurd door de vraag van de herkomstlanden om binnen de gemaakte afspraken kinderen te plaatsen. We verankeren deze werkwijze waarrond vandaag al goede praktijken met een aantal herkomstlanden bestaan in de werking van interlandelijke adoptie.  

Uiteraard zijn er verschillen tussen adoptie en pleegzorg, maar als we vertrekken vanuit de nood van vele kinderen aan opvang in een gezinscontext, dan moeten we elke kans grijpen om kinderen een opvangperspectief te geven, en net daarom is het van belang om ook pleegzorg en adoptie te verbinden.  

De Vlaamse Regering heeft de ambitie om een deel van het voorbereidingstraject voor kandidaat adoptieouders en kandidaat pleegouders te laten samen sporen om op die manier alle kandidaat-ouders aan te spreken op hun bereidheid om een kind, al dan niet tijdelijk, in hun gezin te verwelkomen. Ouders kunnen uiteindelijk zelf de keuze maken voor pleegzorg of adoptie. Mogelijks zijn ze ook voor de beide gemotiveerd. 

De Vlaamse Regering onderzoekt hoe ze het bestaande nazorgbeleid nog kan versterken, met specifieke aandacht voor kinderen met bijzondere ontwikkelingsbehoeften, en maakt werk van een verbeterde registratie van gegevens en documentenbeheer. 

Het vernieuwde systeem voor interlandelijke adoptie moet ingaan vanaf september 2023. Het Vlaams Centrum voor Adoptie werkt momenteel op vraag van de Vlaamse regering aan een actieplan om de beslissing van de Vlaamse regering concreet vorm te geven. Uiteraard houden we alle betrokkenen hiervan op de hoogte. 

1. Kandidaat-ouders kunnen zich nog blijven aanmelden voor de adoptie van een ongekend kind, en wie zich reeds heeft aangemeld kan de procedure verder doorlopen.
    
2. Een belangrijke beslissing is dat er een bijkomende toetsing op niveau van de herkomstlanden komt. Dit houdt in dat er voor landen met grote risico’s op wanpraktijken geen samenwerking met herkomstland meer mogelijk is. In dat geval zullen kandidaat-adoptanten een heroriëntatie krijgen naar herkomstlanden waarmee Vlaanderen wel nog samen zal werken. Het VCA bereidt op vraag van de Vlaamse regering een beslissingskader voor deze risicoanalyse voor. Zodra er zicht is op al dan niet verder samenwerken met bepaalde herkomstlanden, brengen we betrokkenen onmiddellijk op de hoogte.