Je adopteert een kind dat familie is en in het buitenland woont. Deze adoptieprocedure is van toepassing als je tot in de vierde graad verwant bent met het te adopteren kind (bv. neef of nicht) of als je voorafgaand aan de adoptie met het kind hebt samengewoond. Voor kinderen die familie zijn, maar verder dan de vierde graad, geldt de gewone adoptieprocedure.
Bij een intrafamiliale adoptie zal de adoptieprocedure meestal zonder tussenkomst van een adoptiedienst verlopen. Het VCA zal je begeleiden doorheen het proces. Je moet dus altijd bij het VCA de procedure opstarten.
Belangrijk om weten
Een gekend kind adopteren dat geen familie is, is niet mogelijk
Aanmelding en registratie
De procedure om een kind van je familie uit het buitenland te adopteren bestaat uit een aantal stappen. De eerste stap is de aanmelding en registratie.
- Je vult het pdf aanmeldingsformulier voor de adoptie van een kind van je familie uit het buitenland volledig in en bezorgt ons dit via e-mail adoptie@kindengezin.be of via de post (Hallepoortlaan 27 - 1060 Brussel).
- Het VCA registreert je aanmelding en geeft je een nummer op basis van je aanmeldingsdatum.
- Het VCA onderzoekt je aanmeldingsformulier om na te gaan of het kind dat je wil adopteren voldoet aan de adoptabiliteits- en subsidiariteitsvoorwaarden. Hierbij bekijkt het VCA of iedereen akkoord gaat met de adoptie en of er geen andere oplossingen mogelijk zijn in het herkomstland.
Voorwaarden
Om een kind van je familie uit het buitenland te adopteren moet je aan een aantal voorwaarden voldoen.
Om de specifieke intrafamiliale procedure te kunnen volgen, moet het gaan om een kind dat maximaal tot in de vierde graad familie is (bv. nichtje, neefje, …). Het kan ook gaan om een kind waar je mee samenwoonde en waar je voor zorgde voordat je de adoptieprocedure startte.
Bij intrafamiliale adoptie wordt er meestal gekozen voor een zelfstandige adoptie. Bij een zelfstandige adoptie komt er geen adoptiedienst tussen en verloopt alles via het VCA. Je moet dan veel zelf opvolgen in het herkomstland maar meestal ken je in dit geval het land en zijn gewoonten goed. In sommige herkomstlanden kan je enkel adopteren via een erkende adoptiedienst.
Voorwaarden België
- Je bent minstens 25 jaar oud.
- Je bent minstens 15 jaar ouder dan het kind dat je adopteert.
- Je volgt het verplichte voorbereidingsprogramma.
- Je wordt geschikt verklaard door de familierechtbank.
Opgelet!
Er is in België geen maximumleeftijd voor een adoptieouder. Bij het maatschappelijk onderzoek kan leeftijd wel een rol spelen in de beoordeling van je geschiktheid om te adopteren. Het herkomstland kan wel een maximumleeftijd opleggen. Je kan als alleenstaande of als koppel adopteren. Om als koppel te kunnen adopteren, moet je:
- Gehuwd zijn
- Of wettelijk samenwonen
- Of minstens 3 jaar samenwonen.
Voorwaarden herkomstland
Het land waar het adoptiekind vandaan komt, wil dat hij/zij door een voor hem/haar geschikt gezin geadopteerd wordt. Ieder land legt dus zijn eigen voorwaarden op. De meest voorkomende bijkomende voorwaarden zijn:
- Maximumleeftijd voor de adoptieouder of een maximaal leeftijdsverschil tussen adoptieouder en - kind;
- Enkel (gehuwde) heterokoppels kunnen adopteren;
- Blanco uittreksel uit het strafregister;
- Gezondheidsattest (soms ook bewijs van onvruchtbaarheid);
- …
Meer details voor landen waar we ervaring mee hebben
Andere nationaliteit
Heb je als adoptieouder een andere nationaliteit dan moet je toch aan de Belgische voorwaarden voldoen. Daarnaast moet je in volgende gevallen ook aan wettelijke voorwaarden voldoen van het land van je nationaliteit:
- Je adopteert alleen;
- Je adopteert als koppel en hebt allebei dezelfde (niet-Belgische) nationaliteit.
Dit betekent dat je als koppel enkel moet voldoen aan de Belgische voorwaarden (en van het herkomstland van het kind) als je een verschillende nationaliteit hebt bv. Belg-Nederlands; Nederlands-Frans; Russisch-Braziliaans; etc.
Gesprek bij VCA
- Je wordt uitgenodigd voor een gesprek bij het VCA.
- Tijdens dit gesprek krijg je uitleg over de adoptieprocedure en worden de slaagkansen van de adoptie besproken.
- Na het gesprek ontvang je thuis een schriftelijk advies van het VCA over de (on)mogelijkheden van jouw adoptieproject.
- Je bevestigt jouw inschrijving voor de voorbereiding binnen de 60 kalenderdagen na het individueel gesprek.
Voorbereiding
Tijdens de voorbereidingssessie krijg je een uitgebreide uitleg over adoptie. De thema’s die aan bod komen zijn o.a. hechting, rouw, voorgeschiedenis en ontwikkeling van adoptiekinderen, diversiteit, discriminatie.
- Je betaalt 250 euro aan het VCA voor de voorbereiding.
- Je wordt doorverwezen naar het Steunpunt Adoptie.
- Het Steunpunt Adoptie nodigt je uit voor het voorbereidingsprogramma (1 dag).
- Doel: informatie geven over adoptie, de adoptiedriehoek, pedagogische en psychologische aspecten bij de opvoeding, de procedure, de juridische gevolgen en mogelijke nazorg.
- De groep bestaat enkel uit kandidaat-adoptieouders die een kind van familie uit het buitenland willen adopteren.
- Tijdens het voorbereidingsprogramma vindt er geen enkele beoordeling plaats. De kandidaat-adoptieouder kan tijdens de voorbereiding vrijuit praten en vragen stellen.
- Niets van wat tijdens de voorbereiding gezegd wordt, mag doorgegeven worden aan derden.
- Een attest voor de werkgever vraag je aan het VCA via e-mail adoptie@kindengezin.be. Dit attest toont aan dat je de voorbereiding moet volgen om te kunnen adopteren. Er is geen wettelijke verlofregeling.
- Na de voorbereiding (en na betaling) krijg je een attest van voorbereiding. Dit attest blijft één jaar geldig.
Maatschappelijk onderzoek
Binnen het jaar na de afronding van de voorbereiding, moet je (of een advocaat) een verzoekschrift indienen bij de griffie van de familierechtbank in het arrondissement waar je woont. Het kost 165 euro om de procedure bij de rechtbank te laten opstarten (rolrecht).
- Download word het verzoekschrift
Bij het verzoekschrift moeten volgende documenten mee ingediend worden:
- Het attest van voorbereiding
- Uittreksel uit het strafregister
- Een voor eensluidend verklaard afschrift geboorteakte
- Huwelijksakte of verklaring van wettelijke samenwoning of bewijs van meer dan 3 jaar samenwonen
- Bewijs van woonst en nationaliteit
De laatste 3 documenten moet je niet indienen als je in België geboren bent. Het VCA raadt wel aan om deze documenten toe te voegen zodat er geen extra wachttijd optreedt bij de rechtbank.
De familierechter vraagt een maatschappelijk onderzoek
- Het maatschappelijk onderzoek wordt bevolen via een tussenvonnis.
- Het VCA ontvangt het tussenvonnis en stuurt je dossier dan door naar de dienst voor maatschappelijk onderzoek (DMO): DMO in CAW Brussel.
- De dienst voor maatschappelijk onderzoek contacteert je.
- Na de gesprekken maakt de DMO een verslag op en stuurt dit naar het VCA.
- Het VCA stuurt het verslag van het maatschappelijk onderzoek naar jou en naar de rechtbank.
- De familierechtbank nodigt je uit voor een rechtbankzitting.
Maatschappelijk onderzoek
- Dit bestaat uit minstens 4 gesprekken met een maatschappelijk werker en een psycholoog.
- Ter voorbereiding vul je een vragenlijst in en schrijf je je levensverhaal.
- De DMO onderzoekt de factoren (risico en protectief) die een invloed kunnen hebben op het slagen van de adoptie.
- De DMO maakt een verslag met advies over je geschiktheid om te adopteren voor de familierechtbank.
- Je bezorgt een medisch attest van jouw huisarts aan de DMO en dit wordt toegevoegd aan het verslag.
