Aandoeningen aan de urinewegen

Elk gezond kind wordt zindelijk op zijn of haar tempo. Heel wat factoren kunnen een invloed hebben op het zindelijk worden. Als er problemen zijn in die ontwikkelingsfase, is het belangrijk om de oorzaak te achterhalen.

Cryptorchidie is het niet ingedaald zijn van minimum 1 van de testikels in het scrotum.

• Dit komt voor bij 2 tot 9% van de pasgeboren jongens.
• Bij heel wat baby's gebeurt de spontane indaling tijdens de eerste 6 maanden. 
• De afwijking kan eenzijdig of langs beide zijden voorkomen.
• De niet-ingedaalde testikel kan palpabel (voelbaar) of niet palpabel zijn.
• Dit kan aangeboren zijn. De testikel is dan nooit ingedaald en bevindt zich in de buikholte of in of buiten het indalingstraject.
• Dit kan ook verworven zijn. De testikel ligt dan aanvankelijk in het scrotum maar is binnen de eerste 2 jaar hoger dan het scrotum gaan liggen.

Er bestaan verschillende vormen:

• Afwezigheid van testikel(s) (agenese of atrofie).
• Ectopische testikel: kan in buikholte aanwezig zijn en is daardoor niet palpabel.
• Retractiele testikel: deze kan bij voorzichtige palpatie tot in het scrotum gebracht worden maar keert terug naar het lieskanaal. 

De consultatiebureau-arts onderzoekt dit bij elk consult tijdens de eerste levensmaanden. Als hij of zij cryptorchidie vaststelt of vermoedt, wordt je baby uiterlijk op de leeftijd van 6 maanden doorverwezen naar een arts voor behandeling. Omdat de verworven vorm later ontstaat is ook onderzoek op 24 maanden aangewezen.

Omdat cryptorchidie in combinatie met andere (urogenitale en/ dysmorfe) afwijkingen kan voorkomen, moet een goed klinisch onderzoek gebeuren.

Hypospadias is een onvolledige ontwikkeling van de urethra (urinebuis) waardoor de meatus (opening van de urinebuis) op een verkeerde plaats ligt. Deze bevindt zich niet op de top van de penis maar meer ventraal, ter hoogte van het scrotum of het perineum (bilnaad).

• Deze afwijking komt voor bij 1/300 geboorten van jongens. 
• Hypospadias kan gepaard gaan met ventrale kromming van de penis en afwijking van het preputium (voorhuid).
• Dit geeft problemen bij urineren en later bij seksuele activiteit.

De diagnose kan bij de geboorte gesteld worden. Omdat deze afwijking kan voorkomen in combinatie met andere afwijkingen en met afwijkende seksuele differentiatie, is het belangrijk om dit vroegtijdig te laten vaststellen. De behandelend arts zal je doorverwijzen naar een gespecialiseerd team. De ideale leeftijd voor een eventuele operatie is tijdens het eerste levensjaar. 

Bij verkleving of vernauwing van de voorhuid, is de eikel niet vrij. 

• Vooral bij baby's en peuters is de binnenkant van de voorhuid vaak nog verkleefd met de eikel.
• Tot de leeftijd van 5-6 jaar is het normaal dat de voorhuid licht vernauwd is en niet over de eikel kan worden teruggeschoven. 
• Trek deze verklevingen niet los of probeer de voorhuid niet over de eikel te trekken. Dit kan wondjes veroorzaken met littekenvorming en daardoor verdere vernauwingen.
• Het is afgeraden om de voorhuid tijdens de verzorging naar achter proberen te brengen om de opening breder te maken. 
• Het is voldoende dat de arts die het kind onderzoekt op heel jonge leeftijd de geslachtsdelen goed inspecteert en voorzichtig nakijkt op vorm van voorhuid, vorm van de penis en aanwezigheid van de testikels in het scrotum. 

Als de vernauwingen uitgesproken zijn en blijven duren, je kind daardoor niet met een goede straal kan plassen en de urine achterblijft onder de voorhuid, kunnen steeds terugkerende infecties van de voorhuid ontstaan. Een lokale (zalf) of heelkundige behandeling kunnen dan nodig zijn.