Schurft

Wat is het?

  • Schurft of scabiës is een sterk jeukende huidinfectie die voornamelijk wordt overgedragen door huid-op-huidcontact, maar ook via kledij en textiel.
  • Deze onschuldige, maar zeer vervelende huidinfectie, wordt veroorzaakt door de schurftmijt.     
  • De mijt graaft gangetjes in de opperhuid en legt daarin eitjes die na drie dagen uitkomen. De nieuwe mijten kruipen uit het gangetje, volgroeien en leggen na twee weken ergens anders in de huid weer nieuwe eitjes. Een schurftmijt kan 72 uur (3 dagen) buiten de mens overleven.
  • De incubatieperiode bedraagt 2 tot 6 weken.

Symptomen

Jeuk en huiduitslag.

De jeuk: 

  • is vooral s’ avonds en s’ nachts aanwezig, als het warm is.
  • is het ergst op de billen, polsen en in de plooien tussen de vingers. 
  • is veralgemeend, wat betekent dat de plaats van de jeuk niet altijd de plaats is waar de mijten onder de huid zitten
  • begint enkele weken na de besmetting (ongeveer 2 tot 6 weken erna)
  • kan na de behandeling nog een tijdje aanhouden.

De huiduitslag:

  • Rode bultjes, knobbeltjes en schilfers op de huid op typische plaatsen: de handpalmen, de voetzolen, de lies, de oksel, de mannelijke geslachtsorganen. Maar schurft kan ook op andere plaatsen voorkomen.
  • Bij jonge kinderen zijn de huidletsels veralgemeend verspreid, ook op het hoofd, handpalmen en voetzolen.
  • Door het krabben ontstaan er letsels die soms moeilijk te onderscheiden zijn van andere huidaandoeningen zoals eczeem.

Besmetting

De besmettelijkheid van scabiës is afhankelijk van het aantal mijten dat iemand bij zich heeft en van de duur en intensiteit van het contact. Gewone scabiës is weinig besmettelijk.

Je raakt besmet door:

  • langdurig (10-15 min) of regelmatig, intensief huidcontact met iemand die schurft heeft

  • kleding te dragen van een persoon met schurft of door beddengoed en ander textiel te delen met een besmet persoon  

Je wordt niet besmet door handen schudden of kort aanraken (<15 min).

Verzorging en aanpak

De aanpak van schurft bestaat uit 3 stappen, die tegelijkertijd moeten gebeuren:

Behandeling van het besmette kind en de gezinsleden 

Bij een vermoeden van schurft bij je kind contacteer je een arts. Dit is nodig om de diagnose te stellen én om een behandeling in te stellen. Schurft moet immers áltijd behandeld worden, want het geneest niet vanzelf. Schurft kan behandeld worden met zalf of pilletjes.

Gezinsleden van personen met schurft moeten altijd op hetzelfde moment mee behandeld worden, ook al hebben ze (nog) geen symptomen. Het is immers mogelijk dat ze besmet zijn, maar nog geen klachten hebben.  

Van zodra de behandeling van het kind gestart is, neemt de besmettelijkheid sterk af. 12 u na de start van de behandeling is het kindje niet meer besmettelijk. Maar de letsels en de jeuk kunnen nog enkele weken duren. Jeukklachten treden dan sneller terug op. 

Hygiënemaatregelen van de omgeving  

Alle materialen waarmee de besmette persoon in contact kwam, moeten gereinigd worden. Op deze manier worden de mijten verwijderd en gedood. 

  • Was lakens, knuffels en kleding, die tot 3 dagen voor het begin van de behandeling in contact kwamen met het besmette kind, op minimaal 60°.
  • Kleding, kleine kussens en knuffels die niet gewassen kunnen worden op 60°, steek je minstens 3 dagen in een afgesloten plastieken zak (op kamertemperatuur). Zo dood je de mijten.
  • Alles wat je niet kan wassen, moet je stofzuigen:
    • de matras. Draai de matras nadien om.
    • tapijt of matras in het speelpark. Draai de nadien om.
    • de babyzetels, de relax, de kussentjes in een eetstoel
    • grote tapijten, rol ze daarna op en zet ze 3 dagen opzij. 

Het Team infectieziektebestrijding maakte een handig overzicht.

Contactonderzoek

Vanaf 2 besmettingen in een bepaalde periode in eenzelfde collectiviteit, stelt het Agentschap Zorg een contactonderzoek in en bepaalt wie eventueel mee behandeld moet worden buiten het gezin. 

Aanpak in de kinderopvang

  • Eén bevestigd geval  

Je moet dit niet melden aan Departement Zorg.  

Voor advies kan je wel contact opnemen met het team infectieziektebestrijding van je provincie.  

In uitzonderlijke gevallen heeft de persoon heel veel letsels en is hij of zij erg besmettelijk waarbij een kortdurend contact, contact met besmette materialen, en zelf via de lucht reeds besmetting kan geven. We spreken dan van scabiës crustosa. Vanaf 1 bevestigd geval moet je dan contact opnemen met het team infectieziektebestrijding van je provincie.  

  • 2 of meer bevestigde gevallen in eenzelfde leefgroep 

Contacteer het team infectieziektebestrijding van je provincie bij 2 of meer bevestigde gevallen van schurft in 6 weken tijd in je opvang. Vanaf 2 gevallen gaat Departement Zorg contactonderzoek doen en de opvang begeleiden in het nemen van de noodzakelijke stappen om een uitbraak van schurft te voorkomen/in te perken. Kinderen uit dezelfde leefgroep kunnen bijvoorbeeld preventief behandeld worden, met een 2de behandeling na 2 weken.  

Om een goede inschatting te kunnen maken, vraagt het Departement Zorg om meer informatie te verzamelen over de start van de symptomen bij de verschillende gevallen, de duur en de uitgebreidheid van hun letsels, bevestiging van diagnose door arts of dermatoloog en eventuele behandeling.

Soms loopt het extra moeilijk en wordt een kindje keer op keer besmet. We hebben zo een kindje gehad in onze opvang. We zijn toen met de ouders in gesprek gegaan om te zoeken waar ze ondersteuning nodig hadden. Ook hebben we het Huis Van Het Kind (Kirikou) ingeschakeld, van waaruit het getroffen gezin materieel geholpen werd.

Gelsys Perez Garcia, verpleegkundige, kinderopvang Zorg Leuven

quote-mark
  • Een kind met schurft is niet toegelaten in de opvang
  • Start ten vroegste met de hygiënemaatregelen wanneer het besmette kindje uit de opvang verwijderd is.  
  • Plan het reinigen van de opvang in op een moment dat je de nodige tijd kan uittrekken. Het is belangrijker dat de hygiënische maatregelen grondig gebeuren, dan dat ze snel gebeuren. 
  • Maak afspraken met de ouders van het besmette kindje. 
  • Verwittig andere ouders dat er in de leefgroep van hun kind een besmet kindje is en vraag hen alert te zijn voor mogelijke tekenen van besmetting bij hun kind. Je kan een modelbrief vinden onder deze webpagina.
  • Wees alert voor tekens van jeuk bij andere kinderen of bij personen die nauw huidcontact hadden tot 6 weken na de behandeling van het besmette kind.
  • Wees extra alert voor eigen beddengoed en ander textiel voor ieder kind (vuistregel 2 : eigen spulletjes - ziektes voorkomen in de kinderopvang). 
  • Asymptomatische familieleden die behandeld worden, mogen naar de opvang komen, bv. een broer of zus van een besmet kindje.

Kan je kind naar de opvang komen?

Een kindje met schurft blijft thuis. Het kind kan terug naar de opvang komen als het kindje zelf en de gezinsleden behandeld zijn. Twaalf uur na de opstart van de behandeling is het kind niet meer besmettelijk. Als een tweede behandeling nodig is, is het kind niet meer besmettelijk en kan het naar de opvang komen.

In geval van besmetting van een personeelslid, is het ook raadzaam om de arbeidsgeneeskundige dienst van je opvang te betrekken.

Wist je dat?

Voor schoolgaande kinderen zijn de richtlijnen bij schurft een beetje anders. Dat is zo omdat de risico’s op besmetting ook anders zijn : Scabiës | VWVJ